Expertisecentrum Luchtvaart
Onderzoeken naar mogelijke strafbare feiten die plaatsvinden binnen de burgerluchtvaart worden in Nederland door het Expertisecentrum Luchtvaart van het Openbaar Ministerie (OM) in Noord-Holland behandeld. Hier werkt de landelijk coördinerend luchtvaartofficier van justitie.
Bij luchtvaartzaken gaat het in de kern om voorvallen waarbij de luchtvaartveiligheid in het geding is of kan zijn. Denk aan passagiers die zich in een vliegtuig misdragen (unruly passengers), strafbare feiten in de (grote of kleine) bemande luchtvaart of de onbemande luchtvaart (drones), laseraanstralingen en wederrechtelijk verblijf op luchthavens. De veiligheid in de luchtvaart ziet het OM als een wezenlijk aspect van het algemeen belang voor onze samenleving. Dit aspect wordt daarom nadrukkelijk meegewogen bij de afdoening van luchtvaartzaken. Het OM wil zodoende ook een bijdrage leveren aan het bevorderen van een ‘Just Culture’. In de luchtvaartwet- en regelgeving wordt een groot gewicht toegekend aan het belang van deze cultuur, die betrokkenen aanmoedigt om voorvallen te melden en daarvan te leren zonder hen van de normale verantwoordelijkheden te ontheffen.
In luchtvaartzaken gaat het vaak om complexe situaties en ingewikkelde regelgeving. Het OM vindt het van belang te laten zien wat zijn positie hierin is en wil de kennis en ervaringen niet alleen intern goed borgen, maar ook extern uitdragen. In de praktijk lag hierbij de afgelopen jaren met name de focus op de bemande luchtvaart. Met het oog op de veiligheid in de luchtvaart is het volgens het OM van belang om meer aandacht te besteden aan de onbemande luchtvaart, die volop in beweging is. Met de ‘piloten op afstand’, die drones besturen, is het aantal deelnemers aan de luchtvaart flink toegenomen. De mogelijkheden met drones worden steeds meer benut en innovaties krijgen steeds meer vorm. Geleidelijk aan wordt het luchtruim voor de bemande en de onbemande luchtvaart geïntegreerd. Het Expertisecentrum Luchtvaart gaat zich daarop voorbereiden, samen met de luchtvaartpolitie en andere ketenpartners.