De bestrijding van kinderporno en het tegengaan van het achterliggend seksueel misbruik is een landelijke prioriteit. Het Openbaar Ministerie en politie krijgen daarbij steeds meer zicht op CSV’s (criminele samenwerkingsverbanden) van grote en internationale online netwerken waarbinnen kinderpornografisch materiaal wordt uitgewisseld, vervaardigd wordt en/of waar gezamenlijk misbruik wordt gepleegd. Deze online netwerken zijn vaak actief op het Darkweb en worden beheerd door zogenaamde ‘keyplayers’: sleutelfiguren (zoals administrators en moderators) die bijvoorbeeld online kinderpornofora of chatrooms in beheer hebben waarbinnen dit materiaal wordt uitgewisseld. Dergelijke op het Darkweb opererende netwerken hebben soms wel honderdduizenden leden uit allerlei landen die elkaar op het web weten te vinden. Mondiaal bestaat mede hierdoor een groot aanbod van kinderporno en is de afzetmarkt dan ook enorm. De vervaardiging en verspreiding van kinderporno is daarmee dan ook een grensoverschrijdend probleem. In de Veiligheidsagenda zijn de aanpak van deze netwerken en keyplayers als speerpunten opgenomen.
Daarnaast richten het Openbaar Ministerie en politie zich op de opsporing van vervaardigers van kinderporno en het stoppen van actueel misbruik van slachtoffers. Ze onderzoeken daarbij wie op foto’s staan en hoe acuut en actueel misbruik kan worden gestopt. Slachtoffers worden zo nodig uit hun isolement gehaald en krijgen hulp en opvang aangeboden. In een aantal grote zaken waarbij veel slachtoffers waren betrokken, kon met de opsporing van de verdachte of het achterliggende netwerk direct een einde gemaakt worden aan het fysieke misbruik.
Het Openbaar Ministerie en politie focussen zich ook op de opsporing van downloaders en verspreiders van kinderporno. Downloaders en verspreiders houden mede de vraag naar kinderporno in stand. Daarbij is het vrijwel onmogelijk om een afbeelding die is verspreid op internet nog te verwijderen. De wetenschap bij slachtoffers dat afbeeldingen steeds opnieuw worden gedownload of worden verspreid kan daardoor leiden tot herhaald slachtofferschap.
Seksueel misbruik van kinderen is een onacceptabel fenomeen, waarvan de gevolgen diep ingrijpen in de levens van de slachtoffers en hun omgeving. De aanpak van dit fenomeen verdient daarom een voortdurende en stevige inzet van de overheid.
OM Strafbeschikking
Vanaf 1 maart 2021 worden zaken waarbij sprake is van het downloaden van een beperkt aantal kinderpornografische afbeeldingen afgedaan met een OM-strafbeschikking. Voor de OM-strafbeschikking kan worden gekozen indien omstandigheden aan de orde zijn waardoor een afdoening buiten de zittingszaal een meer passende reactie is dan een volledig strafrechtelijk onderzoek met gang naar de rechtbank. De officier van justitie besluit per individuele zaak of voor deze afdoening wordt gekozen.
De officier kan hiertoe besluiten indien de zaak voldoet aan een aantal criteria. Daarbij moet onder andere sprake zijn van een verdachte die ‘first offender’ is. Een verdachte mag geen beroep of hobby hebben met mogelijk risicovol contact met kinderen en het kan alleen gaan om het beperkt bezitten/verspreiden (waaronder ook het zich toegang verschaffen tot, aanbieden en verwerven) van kinderporno.
Bij een strafbeschikking kunnen aanwijzingen worden opgelegd waaraan de verdachte moet voldoen en moet door de verdachte afstand gedaan worden van inbeslaggenomen gegevensdragers. Daarnaast kunnen op advies van de reclassering gedragsaanwijzingen worden opgelegd waaraan de verdachte gedurende een proeftijd van ten hoogste een jaar moet voldoen. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan het volgen van een hulpverleningstraject met (maximaal 20) ambulante behandelingen of aan specifieke aanwijzingen die zien op het (internet)gedrag van de verdachte.