Kinderen geseksualiseerd in reclames: slecht signaal
Het lijkt een groeiende trend te zijn: seksualisering van kinderen op verschillende manieren. Na de reclamecampagne van modemerk Balenciaga, waarin verschillende kinderen in beeld werden gebracht met teddyberen in SM-pakjes en seksspeeltjes, kwam onlangs het bericht van acteurs die al decennia last hebben van hun naaktscene als minderjarigen, in de film Romeo and Juliet, uit 1968. Hoewel er in de reclamecampagne niets strafbaars gebeurde, waren deze beelden op het randje. Dat vinden landelijk OvJ Linda van den Oever en parketsecretaris Selina Rahimbaks een zorgwekkende ontwikkeling.
Naast seksspeeltjes werden de kinderen in deze reclame in beeld gebracht met een aantal documenten. “Een van deze documenten is een gerechtelijk document waarin wordt verwezen naar Ashcroft vs Free Speech Coalition, de rechtszaak die nepbeelden en video's van seksueel misbruik van kinderen legaal maakte in de Verenigde Staten”, zegt Linda. “Die uitspraak zorgde er in de VS kinderporno illegaal is, maar ‘nep’beelden wél verspreid mochten worden”. In de VS was er dan ook veel ophef over de Balenciaga-campagne. “
Het is gek dat er in Nederland zo weinig verontwaardiging over die campagne kwam”, zegt Selina. “In het buitenland en op internationale social media zag ik het overal, maar een sterke reactie bleef uit in Nederland”. En dat terwijl dit soort campagnes een slechte boodschap brengen, volgens Linda. “Vanuit onze opsporings- en vervolgingsinstelling geeft dit een erg slecht voorbeeld. Als je het normaal gaat vinden dat kinderen geseksualiseerd worden, is dat een eerste stap naar het misbruiken van minderjarigen. Het is zó onwenselijk! Het ging écht om kinderen, echt nog heel jong. Dit soort campagnes verheerlijken seksueel kindermisbruik.”
Ontwikkeling
Dat dit nu een redelijk op zichzelf staand voorbeeld is, neemt niet weg dat er een trend waarneembaar is. “Het versterkt elkaar: omdat het gaat om een modemerk, bepalen ze mede modetrends en de beeldvorming van en door kinderen. Als ze promoten dat kinderen zich op seksuele manieren kleden, neemt de samenleving dat over”, legt Selina uit. Het risico dat daarbij komt kijken, is dat zulke normalisering sneller leidt tot actievere vormen van misbruik. “We zijn ervan overtuigd dat hoe makkelijker bespreekbaar, en hoe meer algemeen geaccepteerd bepaalde beelden zijn, hoe sneller mensen afglijden”, zegt Linda. “Als je al bepaalde gedachten hebt en je ziet die bevestigd in de samenleving, groeit het risico dat je er ook naar handelt. Het stopt niet bij alleen blote kleding op een reclameposter.”
Deze trend ontwikkelt zich, merken Linda en Selina bijvoorbeeld in het kinderpornografisch materiaal dat de laatste jaren wordt aangetroffen. “Het nieuwere materiaal is meestal gefilmd door kinderen zelf, omdat ze makkelijker toegang hebben tot TikTok of Instagram. Daar zien kinderen ook anderen die zich op een bepaalde manier gedragen of kleden, en ze willen er bij horen”, zegt Selina.
Beelden zoals Balenciaga die maakte, vallen binnen de grenzen en zijn niet strafbaar, maar we moeten daar wel voor waken, denken Selina en Linda. Veranderende normen en ontwikkelende technologie zijn van alle tijden, maar uitgesproken seksualisering van kinderen? Daar moet niemand blij van worden. “Vroeger werd je gewaarschuwd voor de man in de bosjes”, zegt Linda, “maar nu haal je die met honderdduizend tegelijk binnen in de slaapkamer van je kind dat zonder toezicht TikTokfilmpjes opneemt. Weet waar je kind mee bezig is, kijk mee, en bespreek veilig internetgebruik en seksuele grenzen.”
De drempel tot kindermisbruik wordt dus lager door meer seksualisering van kinderen. Daarom vindt Linda het vreemd dat dat dan tóch gebeurt: “Eigenlijk moet je het omdraaien. Iedereen is tegen kindermisbruik en reageert daar fel op, dan zou je dat ook bij seksualisering van kinderen moeten doen. Het is immers de eerste stap”.