Tot 16 maanden cel geëist tegen verdachten Edelchemie
Het openbaar Ministerie (OM) heeft gevangenisstraffen tot 16 maanden geeist tegen drie directeuren en een leidinggevende van de bedrijven Edelchemie Panheel B.V., Phoenica BV en Edelchemie Benelux Bvba. Tegen de drie bedrijven eist het OM een boete van in totaal 325.000 euro. Het OM verwijt de verdachten dat ze stelselmatig geld verdienden met onvergunde bedrijfsactiviteiten ten koste van de veiligheid van mens en omgeving.
De bedrijven produceerden sinds de jaren negentig verf en op het terrein werd (gevaarlijk) afval, zoals obsidiaan, gips, fotografisch afval en latex, opgeslagen en verwerkt. De verdachten ontwikkelden de zogenoemde 'nul-optie' methode bij de verwerking van afval. Deze methode moet staan voor het verwerken van afvalstoffen met minimale emissies met gebruikmaking van een minimum aan toevoegingen en het produceren van een minimum aan nieuwe (nuttige) (afval)stoffen. De werkelijkheid bleek weerbarstiger dan de theorie. De nul-optie methode leidde tot een forse milieuverontreiniging en de verleende vergunningen aan de bedrijven werden na 2004 niet verlengd door de Provincie.
In plaats van vervolgens de activiteiten te staken en de verontreiniging te saneren, gingen de bedrijven volgens het OM zonder vergunning door met het maken van verf, opslaan en verwerken van (gevaarlijk) afval en het exploiteren van het laboratorium voor afval-gerelateerd onderzoek. Een bestuurlijk handhavingstraject veranderde daar niets aan. Uit het onderzoek dat door de Politie in 2012 gestart werd, blijkt dat op het terrein van 2009 tot en met 2012 grote hoeveelheden (gevaarlijke) (afval)stoffen lagen opgeslagen, terwijl werd verzuimd om voldoende maatregelen te nemen om eventuele nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen of beperken: “Zelfs elementaire veiligheidsmaatregelen zoals stabiele stapeling van verpakkingen, voorkomen van lekken van verpakkingen, opstaande randen, folie, vloeistofdichte platen, waren niet afdoende toegepast, aangebracht en onderhouden” zei de officier op zitting. Bassins met afvalwater stroomden in geval van regen over en dat water raakte verder vervuild door de niet volgens de regels opgeslagen afvalstoffen op de terreinen. Dat terwijl de inrichting in een grondwaterbeschermingsgebied lag. De bodem en het grondwater zijn verontreinigd geraakt met zware metalen zoals zilver, koper en nikkel.
Geld verdienen ten koste van veiligheid
Volgens de officier van justitie lieten de verdachten het maar gebeuren: “Er is geen constante visie, geen compliance en het lag altijd aan een ander. De verdachten deden wat hen het beste uitkwam en ze lieten zich niets gelegen liggen aan de stilleggingen, sommaties en dwangsombeschikkingen.” De verdachten hebben door hun werkwijze volgens het OM een uiterst risicovolle en gevaarlijke situatie gecreëerd. Dat rekent het OM verdachten zwaar aan: “Bij het exploiteren van een bedrijf waar gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen zijn vertrouwen, verantwoordelijkheid en vakbekwaamheid belangrijke pijlers. Van verdachten mag worden verwacht dat zij bij de uitoefening van hun functie in staat en bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen. In deze zaak hebben verdachten dat nagelaten”. Bedrijfsbelangen hebben de boventoon gevoerd over het milieu, hetgeen heeft geleid tot aanzienlijke bodemverontreiniging. Dit alles heeft tot veel onrust bij omwonenden geleid. Het OM vindt het ernstige feiten. De inmiddels 82-jarige hoofdverdachte hoorde 16 maanden celstraf tegen zich eisen en zijn partner twee maanden. Tegen hun zoons eiste het OM 12 maanden cel –waarvan vier maanden voorwaardelijk- en 10 maanden cel – waarvan vijf maanden voorwaardelijk. Het bedrijf Edelchemie hoorde een geldboete van 125.000 euro tegen zich eisen. Tegen Phoenica eiste het OM een zelfde boete en tegen Benelux eiste het OM 75.000 euro boete.