Via mediation in strafzaken kunnen verdachte en slachtoffer met elkaar in gesprek. Mediation vindt plaats in de rechtbank of het gerechtshof, onder begeleiding van gespecialiseerde mediators. Mediation is mogelijk in alle soorten strafzaken, van bedreiging of diefstal tot verkeersongevallen of ernstig geweld.
Mediation komt niet in plaats van een strafprocedure. Er volgt dus altijd nog een beslissing van de rechter of officier van justitie.
Via mediation in strafzaken kunnen verdachte... en slachtoffer met elkaar in gesprek. Mediation is een vorm van herstelrecht. Mediation vindt plaats in de rechtbank of het gerechtshof, onder begeleiding van gespecialiseerde mediators. Mediation is mogelijk in alle soorten strafzaken, van bedreiging of diefstal tot verkeersongevallen of ernstig geweld.
Waarom mediation in strafzaken?
Het doel van mediation is herstel. Dat kan emotioneel herstel zijn. Een slachtoffer kan zitten met vragen als “waarom ik”? Een excuus willen. Angstgevoelens hebben. Of afspraken willen maken voor de toekomst. En ook afspraken over materieel... of financieel herstel zijn mogelijk.
Krijgt een verdachte dan geen straf meer?
Mediation komt niet in plaats van een strafprocedure. Er volgt altijd nog een beslissing van de rechter of officier van justitie.
Wie kan mediation aanvragen?
In een strafzaak kan de rechter of de officier van justitie mediation voorstellen. De Raad voor de Kinderbescherming kan een verdachte daarvoor aanmelden. Alles loopt via het mediationbureau. Advocaten of de reclassering kunnen een verzoek tot mediation voorleggen bij de rechter of de officier van justitie. Het mediationbureau kan hierbij helpen.
Wie bepaalt of er een mediation komt?
Het mediationbureau onderzoekt eerst of een verdachte verantwoordelijkheid neemt voor wat er is gebeurd... én wil bijdragen aan herstel. Daarna onderzoekt het bureau of het slachtoffer in gesprek wil. Alleen als beide partijen willen, start de mediation. Mediation is dus altijd vrijwillig... en kostenloos voor beide partijen.
Hoe verloopt mediation in strafzaken?
Mediation start altijd met twee intakegesprekken - Eerst met de verdachte... daarna met het slachtoffer*. Alles wat tijdens de mediation wordt gezegd is vertrouwelijk. Hier tekent iedereen voor.
Als beide partijen dit willen, vindt een gezamenlijk gesprek plaats onder begeleiding van 2 mediators. Het gesprek kan gaan over het feit, de toedracht, ieders eigen beleving, emoties, de gevolgen en schade. Ook wordt besproken wat nodig is voor herstel... en worden hier afspraken over gemaakt.
Slachtoffer en verdachte bepalen samen welke gesprekspunten en afspraken worden opgeschreven in een overeenkomst. Deze overeenkomst is niet vertrouwelijk en wordt toegevoegd aan het strafdossier.
Tachtig procent van de mediations slaagt. Bij succes weegt de rechter of officier van justitie de uitkomst mee in de beslissing over de strafzaak.
Wie kan mediation voorstellen?
Zowel het slachtoffer als de verdachte of zijn advocaat, of de officier van justitie of de rechter, kunnen mediation voorstellen. Dat kan op verschillende momenten in een lopende strafzaak.
Welke voorwaarden gelden er voor mediation?
Mediation kan bij elke strafzaak, maar die moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- De zaak moet in behandeling zijn bij de officier van justitie of de rechter.
- Slachtoffer en verdachte zijn het allebei eens over de mediation.
- De verdachte begrijpt dat zijn daden gevolgen hebben. En hij erkent dat hij degene is die daar verantwoordelijk voor is.
- De officier van justitie of de rechter besluit of een zaak naar mediation wordt verwezen.
Wat is het resultaat van mediation?
Wanneer het slachtoffer en de verdachte het eens zijn geworden over de gemaakte afspraken, maken zij hierover een overeenkomst. Deze afspraken zijn vertrouwelijk. Samen kan besloten worden om de overeenkomst toe te laten voegen aan het strafdossier.
De rechter en de officier van justitie houden bij hun beslissing over de strafzaak rekening met het resultaat van de mediation.
Wie begeleidt de mediationgesprekken?
Mediationgesprekken worden begeleid door onafhankelijke gespecialiseerde MfN mediators.
Voordelen van mediation
- Het slachtoffer kan vertellen over zijn of haar beleving
- Er wordt onderzoek gedaan naar wat nodig is voor herstel
- Er wordt rekening gehouden met het resultaat van de mediation bij het nemen van een beslissing over de strafzaak
- Het slachtoffer en de verdachte kunnen samen afspraken maken over excuses, toekomstig gedrag en over de vergoeding van materiële en immateriële schade
Wie betaalt de kosten aan mediation?
Voor zowel het slachtoffer als de verdachte zijn er geen kosten verbonden aan mediation in strafzaken.
Welke voorwaarden gelden er voor mediation?
Mediation kan bij elke strafzaak, maar die moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- De zaak moet in behandeling zijn bij de politie, officier van justitie of de rechter.
- Slachtoffer en verdachte zijn het allebei eens over de mediation.
- De verdachte begrijpt dat zijn daden gevolgen hebben. En hij erkent dat hij degene is die daar verantwoordelijk voor is.
Wat is het resultaat van mediation?
Wanneer het slachtoffer en de verdachte het eens zijn geworden over de gemaakte afspraken, maken zij hierover een overeenkomst. Deze afspraken zijn vertrouwelijk en gaan niet naar anderen. Dit gebeurt alleen als het slachtoffer en de vredachte daar samen andere afspraken over maakt. Samen kan bijvoorbeeld besloten worden om de overeenkomst op te sturen naar de officier van justitie en/of de rechter. Zij houden bij hun beslissing over de straf rekening met het resultaat van de mediation. De rechter kan bijvoorbeeld de afspraken gebruiken als een voorwaarde voor de straf. Of hij kan beslissen dat de dader een minder zware straf krijgt.
Wat als de verdachte of het slachtoffer zich niet houdt aan de afspraken?
Houdt de verdachte of het slachtoffer zich niet aan de afspraken van de mediation? Dan kan de officier van justitie oordelen dat de mediation niet is geslaagd. Of hij dat doet, hangt af van de situatie. Hij kijkt bijvoorbeeld naar hoe erg de overtreding is. En ook welke afspraken er zijn gemaakt. Als de mediation niet is geslaagd, gaat het Openbaar Ministerie de zaak opnieuw onderzoeken en beoordelen.
Wie begeleidt de mediationgesprekken?
Mediationgesprekken worden geleid door een onafhankelijk deskundige bemiddelaar, oftewel een mediator. Vrijwel bij elke mediation in strafzaken wordt dit door 2 mediators gedaan. Zij begeleiden de gesprekken tussen het slachtoffer en de verdachte en proberen op die manier een oplossing te vinden in hun meningsverschil. Uiteraard is het een voorwaarde dat de verdachte zijn of haar daden blijft erkennen.
Voordelen van mediation
- Het slachtoffer kan vertellen over zijn of haar beleving
- Er wordt onderzoek gedaan naar wat nodig is voor herstel
- Er wordt rekening gehouden met het resultaat van de mediation met de beslissing voor de straf
- Het slachtoffer en de verdachte maken samen afspraken over excuses, toekomstig gedrag en over de vergoeding van materiële en immateriële schade
Wie betaalt de kosten aan mediation?
Voor zowel het slachtoffer als de verdachte zijn er geen kosten verbonden aan mediation in strafzaken.