Geld is veelal de spil van criminaliteit: het is een drijfveer, een doel, maar ook een middel. Geld dat omgaat in de onderwereld heeft echter nóg een doel, het in stand houden van het criminele systeem. Zonder geld immers geen inkopen, geen bedrijfsinvesteringen, geen corruptie of gekochte loyaliteit. Om georganiseerde criminaliteit zo effectief mogelijk aan te pakken, moet er meer worden gekeken met een financiële bril naar de achterliggende organisaties. Het gaat dus niet enkel om het afpakken van crimineel vermogen aan de achterkant, maar ook om verstoren van het criminele verdienmodel als geheel.
Het openbaar ministerie doet dat:
- via financiële strafrechtelijke (witwas)onderzoeken
- door te voorkomen dat illegaal verdiend geld zijn weg vindt in de legale wereld
- door crimineel geld te traceren en het vermogen af te pakken in strafrechtelijke onderzoeken naar een gronddelict
Geld heeft geen paspoort
Criminele netwerken en verdienmodellen beperken zich al geruime tijd niet meer tot onze landsgrenzen. Daarom hebben we voor het in kaart brengen, verstoren en afpakken van crimineel geld en criminele geldstromen, een internationale blik nodig. We zien dat internationale structuren, misbruik van rechtspersonen en doorstroomvennootschappen steeds vaker een rol spelen. En via internationale netwerken van crimineel ondergronds bankieren weten criminelen op vernuftige wijze elkaar grote hoeveelheden contant geld toe te schuiven. Voor de opsporing en vervolging zit de sleutel in de samenwerking en gegevensdeling op Europees en internationaal niveau.
Cryptovaluta verplaatsen in een paar muisklikken
Het gebruik en bezit van cryptovaluta neemt toe, ook onder criminelen. Cryptovaluta zijn relatief anoniem en ze zijn razendsnel wereldwijd te verplaatsen. Het maakt het gebruik ervan aantrekkelijk voor allerlei vormen van criminaliteit, zoals drugshandel, witwassen, belastingontduiking, gijzelsoftware en fraude. In 2024 is de Markets in Crypto Assets (MiCar) in de EU in werking getreden. Dit wetgevingspakket reguleert en houdt toezicht op zowel de uitgifte van cryptoactiva als de verlening van crypto-activadiensten. Nu kunnen aanbieders van crypto-activadiensten alleen binnen de EU hun diensten aanbieden als zij in Europa een vergunning hebben.