Eis: 125.000 euro boete voor Metalchemic vanwege illegale uitvoer ozonafbrekende stoffen
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag voor de rechtbank in Almelo 125.000 euro boete geëist tegen het bedrijf Metalchemic Recycling International B.V. uit Goor (Hierna: Metalchemic). Het bedrijf heeft volgens het OM zonder vergunning 20.328 kilogram ozonafbrekende (HCFK’s) naar de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) uitgevoerd: “Dat is ernstig want er is door het ontbreken van de vergunning geen zicht op verantwoorde verwerking van de stoffen. De uitstoot van ozonafbrekende stoffen brengt de ozonlaag significante schade toe. De straf moet doeltreffend, evenredig en afschrikwekkend zijn” zei de officier van justitie op zitting.
Metalchemic exporteerde in december 2014 in totaal 20.328 kilogram van het koudemiddel R-22 naar een bedrijf in de VAE. R-22 is een ozonlaagafbrekende stof, ook wel HCFK genoemd. HCFK’s zijn “zachte” CFK’s. CFK’s werden in de jaren dertig ontwikkeld en op grote schaal gebruikt als koelmiddel en drijfgas voor spuitbussen. Pas in de jaren zeventig bleek hoe schadelijk de stof voor mens en milieu was. Bovendien dragen ze waarschijnlijk bij aan de opwarming van de aarde. HCFK’s zijn minder schadelijk dan CFK’s, maar nog steeds ozonlaag aantastend. In 1987 zijn internationaal afspraken gemaakt om de productie en het gebruik van HCFK’s terug te dringen. Onderdeel van de afspraken is dat handel in HCFK’s alleen maar is toegestaan tussen landen die partij zijn bij het Protocol. Europese bedrijven die HCFK’s willen exporteren moeten hiervoor een vergunning aanvragen bij de Europese Commissie. Vergunning verlening vindt pas plaats als het importerend bedrijf een importvergunning heeft. Zo wordt controle gehouden op de vraag of het land van ontvangst de stoffen ook mag ontvangen en verantwoord kan verwerken. Metalchemic had geen vergunning aangevraagd voor de export en het bedrijf wist dus ook niet of het ontvangende bedrijf in de VAE de stoffen mocht en kon ontvangen. Metalchemic heeft de uitvoer niet gemeld aan de Europese commissie, zoals wel had gemoeten. Daarnaast zijn in de begeleidende douanedocumenten foute codes gebruikt, waardoor de uitvoer van de ozonlaagafbrekende stof niet is opgemerkt en tegengehouden door toezichthouders.
Passende boete
“Het gaat om ernstige milieufeiten. HCFK’s kunnen aanzienlijke schade veroorzaken aan de ozonlaag en daarmee aan het milieu”, zei de officier van justitie op zitting: “Metalchemic is een groothandel in chemische grondstoffen en chemicaliën voor industriële toepassing. Het bedrijf had als professionele handelaar moeten weten dat de export van HCFK’s aan regels gebonden is” zei de officier van justitie. Dat maakt het handelen van het bedrijf volgens haar extra kwalijk. “De stoffen dragen bij aan de opwarming van de aarde met alle gevolgen van dien. De opmerking van verdachte dat deze hele zaak zonder negatieve impact op het milieu is gebleven slaat nergens op. Verdachte weet immers niet wat het bedrijf dat de stoffen heeft gekocht met de stoffen gaat doen en heeft gedaan. Ieder overheidstoezicht daarop heeft verdachte door haar handelen weten tegen te houden.” De officier plaatst de zaak in een internationaal perspectief. “In de Europese verordening die lidstaten opdraagt dit soort zaken strafrechtelijk te vervolgen staat dat een sancties in dergelijke zaken doeltreffend, evenredig en afschrikwekkend moeten zijn.” Mede daarom vindt het OM de boete van 125.000 euro passend.