Eisen tot 3 jaar cel voor grootschalige oplichting met fake webshops
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag in de Rechtbank Den Haag gevangenisstraffen geëist van 3 jaar en een half jaar voorwaardelijk tegen vier verdachten van het oprichten en houden van fake webshops. Het gaat om mannen van 23, 24, 26 en 31 jaar afkomstig uit Blaricum, Den Haag (2) en Hengelo.
Volgens het OM hebben ze met hun oplichtingspraktijken, tussen 2014 en oktober 2015, in totaal ruim 405 privépersonen en enkele grote elektronicabedrijven en telefoonwinkels gedupeerd. Dit is het aantal slachtoffers dat aangifte deed. Het werkelijke aantal gedupeerden zal naar verwachting nog veel hoger zijn.
Onderzoek
Vorige week nog kopten de kranten dat steeds meer Nederlanders online inkopen doen. Zeker in deze tijd van Sinterklaas en Kerst zijn webshops in trek. Helaas niet alleen bij mensen die goed gezind zijn.
Malafide webshops zijn zo populair onder kwaadwillenden, dat ze aanleiding waren voor onder andere dit strafrechtelijk onderzoek, Meiberg. Dit startte in februari 2015.
Het OM verdenkt alle verdachten in het onderzoek van meerdere strafbare feiten, die zij wisselend per verdachte en in verschillende onderlinge samenstellingen hebben gepleegd. Het gaat om oplichting via vele vervalsingen van bestaande webshops van legitieme grote elektronica- en telecombedrijven, oplichting van een bekend postorderbedrijf, een aantal malen computervredebreuk, het wijzigen en wissen van gegevens, het onrechtmatig beschikken over wachtwoorden, pogingen tot afpersing van enkele slachtoffers en witwassen.
Fake webshops
De verdachten bouwden internetsites van bestaande legitieme webshops zo professioneel na dat ze niet van de echte te onderscheiden waren. Ook boden ze daarbij professionele betaalopties. Ze stelden kopieën in bedrijf van de bestaande webshops van onder meer enkele grote elektronicabedrijven en telefoonwinkels.
Door middel van veelal advertenties via Marktplaats of phishing werden mensen naar de nep-sites geleid. Daarop werden goederen tegen aantrekkelijke prijzen aangeboden. Mensen die geld overmaakten werden opgelicht, omdat de bestelde goederen vervolgens nooit werden geleverd, ook niet na (online) communicatie met de website. In een enkel geval zijn zij zelfs dubbel bedrogen. Dan werd de online communicatie tussen het slachtoffer en de website gebruikt om het geld meermalen af te laten boeken of zelfs de bankrekeningen te plunderen.
De nepsites bleven vaak relatief kort online en werden snel vervangen door een ander exemplaar. Om ‘klanten’ te kunnen bereiken, moest de website natuurlijk wel onder de aandacht worden gebracht. En dat gebeurde dan veelal door aan gehackte Marktplaatsaccounts een advertentie voor zo’n nep webshop toe te voegen. Ook werden de sites na meldingen van opsporingsdiensten of andere partijen offline gehaald.
Laf bedrog
Volgens het OM was er voor de gedupeerden geen ontsnappen aan. Het zag er allemaal zo professioneel uit dat tips die het publiek juist wordt gegeven om nepsites te herkennen en vermijden, door verdachten werden ondervangen. De officier op zitting: “Kopers werden met ‘open ogen’ bedrogen. Het getuigt van een bijzonder laffe manier om zoals verdachten hebben gedaan, snel en anoniem geld te verdienen ten koste van anderen. Ze hoefden hun slachtoffers nooit echt onder ogen te komen en recht in de ogen te kijken, want het gebeurde allemaal vanachter het computerscherm.”
De vier verdachten hebben, aldus het OM, enkel eigen financieel gewin voor ogen gehad. “Ze hebben puur uit eigenbelang hun medemens een rad voor ogen gedraaid en de zuur verdiende centen afhandig gemaakt. Met nul gevoel voor de effecten van hun handelen op de slachtoffers en de maatschappij. Het kon de verdachten helemaal niets schelen wat het met de slachtoffers deed.”
In de visie van het OM hebben de verdachten tevens bijgedragen aan het in stand houden van de effectiviteit van phishing voor criminelen, hetwelk een lucratieve business is.
Het OM rekent de verdachten hun handelen zwaar aan. Het betreft hier feiten die het vertrouwen in het internet enorm aantasten, maar ook het vertrouwen in onze medemens. “Naast individuele schade, kan het handelen van verdachten ook enorme economische schade veroorzaken. Een sterk afgenomen vertrouwen in webshops en het internet betekent immers dat men die wijze van kopen, informeren en bankieren niet meer vertrouwt en minder zal gebruiken. Dat is schadelijk, want het internet is onmisbaar in onze huidige samenleving.”
Strijd tegen malafide webshops
In 2013 zijn met betrekking tot deze vorm van criminaliteit 48.827 aangiftes ontvangen via het Landelijk Meldpunt Internetoplichting, een schadepost van bijna 8 miljoen euro. Het is slechts het topje van de ijsberg: al dan niet uit schaamte doen veel gedupeerden van dit soort feiten niet eens aangifte.
Het Team High Tech Crime (THTC) van de Landelijke Eenheid van de politie, onder gezag van het Landelijk Parket, bindt de strijd aan met malafide webshops. Door te interveniëren en strafrechtelijk in te grijpen, wordt dit groeiend fenomeen aangepakt en bestreden. Wie zich schuldig maakt aan grootschalige marktplaatsoplichting hangt volgens de wet een gevangenisstraf tot 4 jaar boven het hoofd.
Sinds de aanhouding van de leden van deze groepering op 26 oktober 2015 en 19 april 2016, zien het THTC en het Landelijk Meldpunt Internetoplichting dat het aantal valse webshops enorm is gereduceerd. Toch kunnen politie en OM dit fenomeen niet alleen bestrijden, maar zijn de opsporingsinstanties gebaat bij medewerking van andere partijen. Op 30 oktober jl. is een nieuwe samenwerking aangegaan tussen het Landelijk Meldpunt Internetoplichting van de politie en diverse betalingsplatforms ter bestrijding van malafide webshops.
De politie wil mensen waarschuwen voor malafide webshops en adviseren extra alert te zijn bij het doen van online aankopen. Bekijk daarom goed of er geen gekke dingen staan, zoals vreemde url’s, gemankeerde logo’s, verkeerde betaalgegevens et cetera. En check voordat je bestelt en betaalt altijd even op de website van de oorspronkelijke winkel of er geen waarschuwingen staan voor malafide praktijken.
De rechtbank doet op 22 december uitspraak.