OM eist werkstraf na vermeende beschieting gevechtshelikopter in Uddel
De officier van justitie eiste vandaag voor de rechtbank in Arnhem een werkstraf van 120 uur waarvan 60 uur voorwaardelijk tegen een man uit Uddel. Op 30 maart 2023 deed de man melding bij de Koninklijke Luchtmacht dat hij zojuist met een luchtdrukwapen op een laag overvliegende Apache gevechtshelikopter zou hebben geschoten. Hoewel niet bewezen kan worden dat de man daadwerkelijk geschoten heeft, is er volgens de officier van justitie wel sprake van strafbaar handelen. Met telefoontjes en mails heeft hij de Koninklijke Luchtmacht bedreigd en willen dwingen om niet langer laag over zijn erf te vliegen.
Op 30 maart 2023 kwam er bij de meldkamer van de Koninklijke Marechaussee (KMar) een melding binnen dat er tijdens een oefening op een laagvliegende Apache geschoten zou zijn. Deze melding was gebaseerd op een mail die de verdachte had gestuurd naar het Bureau Geluidshinder van de Koninklijke Luchtmacht. Hoewel er aanvankelijk sprake leek van schade aan de Apache, heeft aanvullend forensisch onderzoek geen bewijs opgeleverd dat de Apache door kogels uit het luchtdrukwapen geraakt is. De man ontkende in zijn verhoor geschoten te hebben. Op zitting verklaarde de verdachte dat hij met een ongeladen luchtbuks geschoten heeft.
De officier van justitie toonde op zitting tot op zekere hoogte begrip voor de frustratie van de man. Op zijn erf lopen edelherten, die angstig worden van de laagvliegende helikopters. De man voelde zich met zijn klachten hierover niet serieus genomen door de Luchtmacht. Daar staat tegenover, zo betoogde de officier van justitie, dat het laag vliegen in dit gebied toegestaan is, en die situatie bestond al voordat de man hier kwam wonen. En hoewel de communicatie over zijn klacht misschien niet vlekkeloos is verlopen, geeft dat de man nog niet het recht om het heft in eigen hand te nemen. Dat heeft hij volgens het OM wél gedaan, door in de periode van 27 tot 30 maart 2023 dreigende taal te gebruiken in zijn telefoontjes en mails naar de Luchtmacht. Hierin zegt de man dat het een kwestie van tijd is voordat er een Apache neerstort, of dat er doden vallen. De combinatie van zijn geuite dreigementen, het naar buiten gaan met de luchtbuks, op de Apache richten, gevolgd door de melding dat hij geschoten heeft, levert volgens het OM een strafbare bedreiging op van de medewerkers bij de klachtenlijn en van de vliegers.
Na het incident is de Apache aan de grond gehouden en dit heeft vlieguren en trainingsuren gekost. De verdachte heeft er met zijn bedreigingen voor gezorgd dat de Apache niet meer ging vliegen, waarmee de officier het strafbare feit dwang bewezen is.
Vliegers hebben volgens de officier niet de intentie om burgers te pesten door laag over hun erf te vliegen: ‘’Zij vliegen laag en moeten oefenen met laag vliegen, om zich voor te bereiden op missies en oorlogssituaties. In dit gebied is dat toegestaan. Als de NAVO en/of Nederland in oorlogssituatie komt, dan zijn het juist deze vliegers die, geoefend en wel, de veiligheid van ons land, van alle burgers in Nederland moeten verdedigen. Het is ook de vliegers daarom rauw op hun dak gevallen dat juist een Nederlandse burger hen op deze manier heeft bedreigd. Het lijkt in een breder patroon te passen, dat het OM signaleert, waarbij mondige burgers steeds minder accepteren en steeds verder gaan in het taalgebruik bij hun klachten. Verdachte noemt het een schreeuw om aandacht, maar de manier waarop hij die schreeuw uiteindelijk heeft geuit, gaat alle perken te buiten.’’
De officier van justitie houdt bij de strafbepaling rekening met het blanco strafblad van de man. Een werkstraf van 120 uur, waarvan 60 uur voorwaardelijk, is volgens de officier van justitie op zijn plaats. Daarbij zou een proeftijd van drie jaar moeten gelden. De officier had daarbij wel een duidelijke waarschuwing voor de man, die bij de reclassering heeft verklaard dat, als de Apaches terugkeren, hij met ‘een niet strafbare maar wel vergaande oplossing komt’. De officier: ‘’Laat ik meteen heel duidelijk zijn: die helikopters mogen daar vliegen en als verdachte weer een dergelijke streek uithaalt zal hij zich mogelijk weer mogen melden bij de rechtbank. Dan riskeert verdachte mogelijk een andere en een veel hogere straf.’’