‘Totaal gebrek aan respect voor mensenlevens’
In maart 2018 wordt Henk Baum uit Nistelrode doodgeschoten in zijn auto in Schaijk. In november van hetzelfde jaar houdt de politie een verdachte aan. Hij wordt tevens verdacht van het (mede)plegen van een reeks aanslagen, onder meer in Oss. Deze week stond de man in beide zaken voor de rechter. De officier van justitie eiste vrijdagochtend de maximale tijdelijke gevangenisstraf tegen de inmiddels 23-jarige man.
Het is donderdagmiddag 22 maart 2018. Rond 15.00 uur vinden twee jonge fietsers een zwaar gewonde man in zijn auto, een grijze Porsche Panamera. Het voertuig staat onder ecoduct Maashorst, langs de Rijksweg in Schaijk. Het slachtoffer blijkt de 51-jarige Henk Baum uit Nistelrode. Hij is van korte afstand met meerdere kogels beschoten. Reanimatie mag niet baten en Baum overlijdt ter plekke. Terwijl de politie een groot onderzoek start, wordt ongeveer vier kilometer verderop bij Zeeland een blauwe Ford Fiësta gevonden in een bosgebied. Tevergeefs was geprobeerd om de auto in brand te steken. De Ford wordt uitvoering onderzocht op sporen en niet zonder succes, zo blijkt later.
Motief
Intussen verdiept de politie zich in achtergronden van Baum, die een eigen autobedrijf heeft in Oss. Wat speelde er kort of lang geleden wat de moord kan verklaren? Kortom: wat was het motief? Onder meer met die vraag gaat de recherche met een groot team aan de slag. Er wordt gesproken met mensen uit zijn omgeving, maar er gebeurt in die eerste fase van het onderzoek veel meer. Er wordt met getuigen gesproken, er worden camerabeelden bekeken en er vindt uitgebreid sporenonderzoek plaats op en rond de plek van het misdrijf.
Achtervolging
Al gauw blijkt uit diverse camerabeelden dat Baum op dag van de moord vanaf zijn autobedrijf in Oss is gevolgd door iemand in een blauwe Ford Fiësta. De auto duikt enkele uren voor de moord ook al op bij de woning van Baum in Nistelrode. Het blijkt later te gaan om de gevonden auto. In de Ford worden sporen gevonden. Het gaat onder meer om DNA-materiaal van de verdachte op de versnellingspook, de handrem en de klink van het linkerportier. De verdachte bevestigt later dat hij inderdaad in de auto heeft gereden. Hij moest volgens hem contact leggen met Baum in verband met een afspraak over hennep. De verdachte zegt dat hij tijdens het achtervolgen van Baum hij door zijn contactpersoon tot stoppen werd gemaand en hij de auto moest verlaten. Daarna zou de ander de achtervolging hebben voortgezet. Maar dit verhaal onderbouwt de verdachte niet. De officier van justitie: “Ik vind het een gatenkaasverhaal en veel logische vragen blijven onbeantwoord. Hij kan zijn beweringen geen handen en voeten geven en voor mij is zijn verhaal volstrekt ongeloofwaardig. Hij past zijn verklaring aan aan de bewijsmiddelen die er liggen.”
Bewijzen
En aan bewijsmiddelen geen gebrek in deze zaak. Zo deed de verdachte enkele dagen voor de moord in de ogen van het OM een voorverkenning. Het is de verdachte die bij zijn woning in Nistelrode naar Baum informeert. Kort voor de moord verft de hij zijn rode haar zwart. En kort na de moord scheert hij zijn haren af om vervolgens naar Roemenië te vluchten. Maar er zijn meer vraagtekens volgens de officier van justitie: “Als zijn verklaring al zou kloppen dan zou je toch wanhopig zijn hoe je kunt bewijzen dat jij het niet was? Het kan best zijn dat je bang bent voor je contactpersoon of opdrachtgever, maar dan ga toch je op zoek naar dingen die kunnen aantonen dat jij het niet was en het niet wist? Niets van dat alles. Helemaal niets.”
Bijzonder
De conclusie van het OM is dat het verdachte was die Henk Baum op die donderdagmiddag heeft doodgeschoten. De overtuiging is dat hij niet alleen was en de moord samen met andere onbekend gebleven personen in opdracht heeft uitgevoerd. Volgens de officier van justitie moet de verdachte daarom veroordeeld worden voor het medeplegen van de moord op Henk Baum. Hij haalde vrijdag aan dat deze zaak in meerdere opzichten bijzonder is. Immers, niet alleen de moord werd op zitting behandeld: “Ik denk niet dat het vaak voorkomt dat je na een geslaagde liquidatie nog de pogingen moord op vijf andere personen bespreekt en dan nog eens zeven brandstichtingen, al dan niet met gevaar voor personen. Alleen al uit deze opsomming blijkt hoe extreem de zaken zijn. Het blijft moeilijk voor te stellen dat deze verdachte dit allemaal heeft gedaan. Maar toch is het zo.”
Aanslagen
De officier van justitie doelt op de aanslagenreeks die begon in februari 2018. Voor een woning in Oss wordt een auto in brand gestoken. Het bleek later de eerste van een serie aanslagen, waarbij extreem veel geweld werd gebruikt. Tegen twee van de drie verdachten werden vorige maand hoge celstraffen geëist: “Deze aanslagen zijn van een kaliber waarvan ik zonder blikken of blozen durf te zeggen dat ze terroristisch zijn, bedoeld zijn om angst te zaaien”, zei de officier van justitie daarover toen. Voor zijn rol bij de aanslagenreeks stond de verdachte van de moord op Henk Baum deze week ook terecht. Door DNA-bewijs, maar ook door een keur aan andere bewijsmiddelen wordt de verdachte door het OM als dader gezien bij de aanslagen.
“Totale lak aan de gevolgen.”
Het OM neemt het de verdachte zeer kwalijk wat hij gedaan heeft: “Door iemand van het leven te beroven geef je aan een totaal gebrek aan respect voor een mensenleven te hebben. Henk Baum is zijn toekomst ontnomen. Een toekomst die na het verlies van zijn vrouw, met een nieuwe vriendin er weer beter uit zal hebben gezien. En uit alles lijkt het alsof daar geen moment bij is stilgestaan. De zorgen die verdachte zich maakt, gaan over zichzelf. Wat mijn voorstellingsvermogen te buiten gaat, is dat hij het kennelijk normaal vond. Hij heeft niet gedacht: van autosteler, tot brandstichter, tot huurmoordenaar, tot intimideur: een handgranaat in een woonwijk, bij een woning naar binnen gooien; een handgranaat voor een woning tot ontploffing brengen, waar ben ik mee bezig? Wat ben ik aan het doen? Waar heb ik de afslag gemist? Nergens blijkt enige wroeging, enig lijden, enig geweten. Het gaat om nietsontziende criminaliteit, totale lak aan de gevolgen.”
In totaal eist het OM een gevangenisstraf voor de duur van 20 jaar voor de moord op Henk Baum en 10 jaar voor de aanslagenreeks. Dat laatste is aanzienlijk lager dan de straf die tegen de anderen werd geëist. Dat komt omdat 30 jaar de maximale tijdelijke gevangenisstraf is die in Nederland kan worden opgelegd bij meerdere feiten.