Rellen rond Pegida-demo: “Alle grenzen overschreden”
Het is zondag 26 mei 2019 wanneer een aangekondigde demonstratie van Pegida bij de Al-Fourqaan Moskee in Eindhoven volledig uit de hand loopt. Die avond gooien tegendemonstranten met onder meer stenen en vuurwerk richting de politie en er vallen rake klappen. Onder meer na charges van de Mobiele Eenheid (ME) keer de rust weer terug in Eindhoven. Woensdag en donderdag staan in totaal veertien verdachten voor de rechter. Met persofficier Janine Kramer blikken wij terug op de rellen en vooruit op de rechtszaak. Wij stelden haar tien vragen.
Wat gebeurde er die zondag allemaal?
“Aan de hand van de verschillende processen-verbaal en beeldmateriaal hebben wij zoveel als mogelijk kunnen reconstrueren wat er is gebeurd. Het was die avond behoorlijk hectisch in Eindhoven. Op verschillende plekken rondom de moskee was het raak en het waren vooral politiemensen en -paarden die het moesten ontgelden. Zo werd er in hun richting gegooid met stenen, glazen flessen, eieren en vuurwerk. Sommige agenten werden geslagen en geschopt. Zij stonden op momenten tegenover een groep van rond de tweehonderd tegendemontranten, maar altijd tegenover minimaal tientallen personen.”
Waar was het allemaal te doen?
“De rellen vonden plaats op verschillende plekken en verschillende momenten in de omgeving van de moskee in de wijk Woensel. Er is onder meer geweld gebruikt op de Kruisstraat, waar de demonstratie begon. Verder waren er tal van geweldsincidenten op de Pastoor Petersstraat, Looierstraat, Woenselse Markt, Robbenstraat, Wezelstraat, Molstraat, Otterstraat, Korenwolfstraat en Kronehoefstraat.”
Hebben al die tegendemonstranten geweld gebruikt?
“Nee, dat beeld hebben wij niet. Er zijn ook tegendemonstranten geweest die zich wel normaal hebben gedragen. Nadat de rust weer was teruggekeerd is een groot onderzoek gestart naar de ongeregeldheden. Dat heeft in totaal geleid tot negentien verdachten.
Wanneer is iedereen aangehouden?
“Zeven verdachten werden ter plekke aangehouden. Vijf werden na afloop op foto’s herkend door agenten. Vijf meldden zichzelf nadat aangekondigd werd om foto’s openbaar te maken. In juli 2019 bracht de politie daadwerkelijk beelden van nog niet geïdentificeerde relschoppers naar buiten. Daarop meldden zich twee verdachten. Wij hebben dus niet iedereen kunnen aanhouden die zich schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten. Mogelijk komen zij op een later moment nog in beeld.”
Waarvoor staan de verdachten terecht?
“Aan de hand van verklaringen van politiemedewerkers, maar soms ook met behulp van bijvoorbeeld beeldmateriaal is per verdachte gekeken naar de precieze gedragingen. Dat verschilt dus per persoon. De bijdrage van alle verdachten is dusdanig dat zij zich in onze ogen allemaal hebben schuldig gemaakt aan openlijke geweldpleging. Daarnaast zijn er politiemensen beledigd, bedreigd en mishandeld. Dit is onderdeel van de openlijke geweldpleging.”
Zijn er ook agenten gewond geraakt?
“In totaal hebben tien agenten aangifte gedaan. Daarbij gaat het acht ruiters van politiepaarden, die veelal werden geraakt door stenen of andere voorwerpen. Sommigen zijn hierdoor gewond geraakt. De paarden werden ook geraakt. Vlakbij een lid van de ME explodeerde zwaar vuurwerk. Hij hield langere tijd last van een piep in zijn oor.”
Er is geweld gebruikt bij een demonstratie; wat kunt u daar over zeggen?
“Laat ik daar heel duidelijk in zijn. Op grond van artikel 9 van onze Grondwet heeft iedereen in ons land het recht om te demonstreren. De burgemeester van Eindhoven had vooraf besloten dat de demonstratie van Pegida onder bepaalde voorwaarden door kon gaan die zondag. Dat het uit de hand liep en dat tegendemonstraten zich keerden tegen de politie is onacceptabel en dat rekenen wij de verdachten zeer ernstig aan. Iedereen mag zijn ongenoegen uiten, maar geweld is nooit de oplossing en dat keuren wij altijd af.”
Heeft het OM begrip voor de emoties die mogelijk een rol speelden bij de rellen?
“In Nederland mag je van mening verschillen en zijn er tal van mogelijkheden om die mening te uiten. Het recht op demonstratie is een groot goed in onze democratische rechtsstaat. Daarbij kunnen emoties naar boven komen. Maar wanneer er geweld wordt gebruikt dan worden alle grenzen overschreden en dat wordt niet getolereerd."
Komen er nog meer verdachten voor de rechter in deze zaak?
“Op maandag 26 oktober staan nog drie verdachten voor de rechter om zich te verantwoorden voor hun aandeel in de zaak. Omdat het gaat om minderjarigen vindt die rechtszaak achter gesloten deuren plaats. Daarnaast zijn er nog twee verdachten die later voor de rechter komen.”
Wat gaan jullie voor straffen eisen?
“Dat verschilt per verdachte. Wij zullen dit woensdag en donderdag in de zittingszaal bekend maken en ook met het publiek delen.”