Expertisecentrum Luchtvaart van OM Noord-Holland gelanceerd en ambities bekendgemaakt
Het nieuwe Expertisecentrum Luchtvaart van het Openbaar Ministerie is op donderdag 28 maart officieel gelanceerd tijdens een symposium in Madurodam. Onder toeziend oog van zo’n tweehonderd genodigden werden onder meer de ambities van het expertisecentrum voor dit jaar bekendgemaakt, zoals het tegengaan van ongewenste dronevluchten, het versterken van de aanpak ordeverstorende passagiers en het opzetten van een Europees netwerk van officieren van justitie die luchtvaartzaken behandelen.
Luchtvaartveiligheid
Het OM in Noord-Holland behandelt alle zaken binnen de burgerluchtvaart in Nederland waarbij de luchtvaartveiligheid in het geding is en er mogelijk sprake is van een strafbaar feit. Een drone die zonder toestemming boven het Vrijthof in Maastricht vliegt, iemand die zich op verboden terrein van een luchthaven begeeft of een piloot die voornemens is te gaan vliegen terwijl hij onder invloed is van alcohol: al dit soort zaken komen terecht bij het Expertisecentrum Luchtvaart van OM Noord-Holland, waar de landelijk coördinerend luchtvaartofficier van justitie zich erover buigt met haar team.
De functie van landelijk coördinerend luchtvaartofficier bestaat sinds 1984 bij het OM. In die veertig jaar is er zowel binnen de luchtvaart als bij de beoordeling van luchtvaartzaken veel veranderd. Met oog op deze grote veranderingen besloot het OM het Expertisecentrum Luchtvaart op te richten, met als doel om de aanpak en behandeling van zaken verder te professionaliseren en meer kennis te borgen.
Steeds meer drones
Het Expertisecentrum Luchtvaart bestaat sinds 1 januari 2024. De landelijk luchtvaartofficier en drie andere OM-medewerkers vullen een groot deel van hun werkweek met luchtvaartkwesties. Het opsporings- en vervolgingsbeleid in luchtvaartzaken is sinds 2006 vastgelegd in een aanwijzing van het College van procureurs-generaal. Hierin staat vastgelegd hoe er gehandeld moet worden bij luchtvaartincidenten die het strafrecht raken.
Dit beleid richtte zich met name op de grote luchtvaart en is later uitgebreid naar de kleine luchtvaart (denk aan kleinere motorvliegtuigen, zweefvliegtuigen en luchtballonnen). Ook wordt er onderscheid gemaakt tussen bemande en onbemande luchtvaart, zoals een drone. Met oog op de luchtvaartveiligheid is het volgens het OM van belang om samen met de luchtvaartpolitie en andere ketenpartners meer aandacht te besteden aan de onbemande luchtvaart. Met ‘piloten op afstand’, die drones besturen, is het aantal deelnemers aan de luchtvaart flink toegenomen.
Just Culture
Bij het beoordelen van luchtvaartzaken speelt Just Culture een grote rol. Just Culture is in luchtvaartregelgeving gedefinieerd als een cultuur waarin mensen niet worden gestraft voor gedrag dat past bij hun opleiding en ervaring, maar waarin opzettelijke overtredingen en grove nalatigheid niet worden getolereerd. Het idee achter Just Culture is dat mensen zich vrijer voelen om voorvallen zelf te melden, zodat daarvan kan worden geleerd. Het bevorderen van deze Just Culture dient volgens het OM het algemeen belang. Het expertisecentrum gaat daarom ook beslissingen publiceren op zijn website. Daarmee wordt inzicht gegeven in de werking van Just Culture in strafzaken.
Het symposium werd door circa 200 mensen werkzaam binnen de overheid en de luchtvaartsector bijgewoond.
Luchtvaartofficier Katja van Bijsterveldt: ‘Het symposium was een groot succes, waarin wij met ketenpartners veel kennis hebben kunnen delen’.
Zie ook:
De take-over van het Instagram account ‘Werken bij het OM’ door de luchtvaartofficier