Bijna een jaar cel geëist voor mishandeling en vrijheidsberoving van verstandelijk beperkte cliënten
Tegen een 35-jarige verdachte uit Molenlanden eist het Openbaar Ministerie (OM) 360 dagen cel, waarvan 86 dagen voorwaardelijk. De vrouw wordt ervan verdacht meerdere verstandelijk beperkte cliënten te hebben mishandeld en van hun vrijheid te hebben beroofd. Dit deed zij als teamleider bij een zorginstelling in Leerdam. Tegen twee andere medewerkers, die hierbij betrokken waren, zijn (voorwaardelijke) taakstraffen geëist.
De hoofdverdachte werd in augustus 2021 aangehouden, nadat verschillende medewerkers van de instelling aan de bel trokken. Uit het dossier komt, volgens het OM, een schokkend beeld naar voren. De uiterst kwetsbare cliënten werden gedurende een periode van tenminste negen maanden stelselmatig gekleineerd, gepest, mishandeld en opgesloten.
Verwondingen en blauwe plekken
De begeleiders hadden nauw contact met elkaar en hun teamleider en communiceerden onder andere veel in appgroepen. “In deze appgroepen of in onderlinge berichten werden de cliënten door de verdachte op schrijnende manieren aangeduid”, vertelt de officier van justitie. “Ook worden er enorm veel foto’s aangetroffen van cliënten met verwondingen en blauwe plekken of foto’s met ontlasting in de gang of in bed.”
Uit de verklaringen, chatberichten, foto’s en video’s blijkt, volgens het OM, dat de hoofdverdachte zich meermaals schuldig maakte aan mishandeling. Zo fixeerde zij een cliënt onnodig en sleepte ze hem aan zijn benen van buiten naar binnen. Hierbij liep het slachtoffer verwondingen op aan zijn rug. Maar ook zonder fysiek geweld mishandelde de verdachte haar cliënten. “Door ze stelselmatig voor straf geen eten en drinken te geven en ze vroeg in bed te stoppen, door tegen ze te schreeuwen, door speelgoed af te pakken en ze te pesten, benadeelde ze telkens hun fysieke, maar ook mentale gezondheid.”
Opgesloten en vastgebonden
Daarnaast werden cliënten door de verdachte meermaals van hun vrijheid beroofd. Dit deed zij, in de visie van het OM, onder andere door hen op te sluiten in (andermans) slaapkamer. Ook werd één van de cliënten met een riem vastgemaakt aan een reling in de gang. Deze handelingen waren allemaal in strijd met het zorgplan van de cliënten en waren niet noodzakelijk voor de veiligheid, stelt het OM.
“De verdachte was niet alleen verantwoordelijk voor deze slachtoffers, maar het was de verdachte die van deze handelingen filmpjes en foto’s maakte”, aldus de officier van justitie. “Uit deze handelingen samen met de manier waarop de collega’s op deze foto’s en filmpjes hebben gereageerd, is er mijns inziens absoluut geen sprake geweest van een noodzakelijke veiligheidssituatie waarop afgeweken zou mogen worden van het zorgplan.”
Uiterst kwetsbare mensen
Het OM neemt het de verdachten zeer kwalijk dat deze situatie heeft kunnen ontstaan en zo lang in stand werd gehouden. De drie slachtoffers maken onderdeel uit van een woongroep met zeven verstandelijk beperkte mannen, die functioneren op het niveau van een baby of peuter. “Deze uiterst kwetsbare groep is volledig hulpbehoevend en afhankelijk van hun verzorgenden en begeleiders”, legt de officier van justitie uit. “De woonvoorziening waar zij verbleven was hun thuis en bij uitstek de plek waar zij zich veilig moesten kunnen voelen.”
Ook weegt mee dat de hoofdverdachte de rol had van teamleider. “Een voorbeeldfunctie”, stelt de officier van justitie. “Iemand die bij uitstek moet laten zien hoe het hoort en wat ervan je verwacht wordt.” In plaats daarvan kwam ze schokkend vaak onder invloed van alcohol op het werk, manipuleerde ze haar teamleden, handelde vanuit haar machtspositie en maakte uitgebreid foto’s en filmpjes van de kwetsbare cliënten uit de woning. “Dit op grote schaal filmen en foto’s maken vind ik ook echt strafverzwarend”, legt de officier van justitie uit. “Samen met het uitgebreid delen van deze foto’s in whatsappgroepen voorzien van denigrerende en mensonterende teksten.”
Celstraf
Alles meewegende eist het Openbaar Ministerie een gevangenisstraf van 360 dagen, waarvan 86 voorwaardelijk tegen de hoofdverdachte, een 35-jarige vrouw uit Molenlanden. Het OM wil dat er op het voorwaardelijk deel van de straf een proeftijd zit van drie jaar, met als de bijzondere voorwaarde dat de verdachte niet meer in de zorgsector werkzaam mag zijn.
Een 37-jarige man uit West Betuwe, die verdacht wordt van vrijheidsberoving van een cliënt, hoorde een onvoorwaardelijke taakstraf van zestig uur tegen zich eisen. Tegen een 25-jarige vrouw uit Gorinchem, die verdacht wordt van betrokkenheid bij mishandeling, eist het OM een geheel voorwaardelijke taakstraf van dertig uur, met een proeftijd van een jaar. Relevant in haar zaak is dat zij één van de collega’s is geweest die naar het sectorhoofd is gestapt om aan de bel te trekken. Zij heeft het feit direct bekend en spijt betuigd.
De rechtbank doet uitspraak op 10 mei.