Meer over medicijnen

Bij sommige medicijnen is het duidelijk dat je bij het gebruik, niet mag rijden. De waarschuwing op de gele of rode sticker is opvallend. 

Er zijn ook medicijnen waar dat niet zo duidelijk is. Soms vermindert het de rijvaardigheid alleen bij hoge doseringen. Het is verboden om onder invloed van deze medicijnen een voertuig te besturen. Over het gebruik en de effecten van de stof en de dosering op uw rijvaardigheid wordt u door de voorschrijvende medicus geinformeerd.

Met een bloedproef kan worden onderzocht of een bestuurder medicijnen in het bloed heeft die de rijvaardigheid beïnvloeden.

Onder invloed van medicijnen?

In het algemeen gelden de volgende regels:

  • medicijnen voor gedragsverandering hebben vrijwel altijd invloed op de rijvaardigheid. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om slaap- en kalmeringsmiddelen, angstremmende middelen en medicijnen tegen epilepsie en psychische stoornissen (o.a. Prozac, Ritalin).
  • medicijnen met een bijwerking op het menselijk gedrag kunnen het rijgedrag beïnvloeden. Denk aan pijnstillers en middelen tegen hoest, reisziekte en hooikoorts. Dat geldt ook voor een hoge dosering Ibuprofen of een andere pijnstillers op basis van codeïne (verslechtert het reactievermogen). Ook medicijnen tegen reisziektes of hoestdrankjes op basis van noscapine. Zij veroorzaken vaak slingeren of grotere stuurfouten.

Hebben medicijnen bijwerkingen op het reactievermogen of de rijvaardigheid? Dan schrijft de fabrikant dit in de bijsluiter. Gebruikt u een geneesmiddel? U wordt geacht het etiket en de bijsluiter te hebben gelezen. U kunt dus weten of het medicijn de rijvaardigheid beïnvloedt. Ook uw arts adviseert u.

Mag ik deelnemen aan het verkeer als ik medicijnen heb gebruikt?

Het is belangrijk dat  u verantwoordelijk omgaat met uw medicijnen. Dat betekent dat u het medicijn volgens voorschrift inneemt, de bijsluiter kent en geen alcohol en/of drugs gebruikt in combinatie met medicijnen waar grenswaarden voor zijn gesteld. Geneesmiddelen die uw rijvaardigheid beïnvloeden kunnen ertoe leiden dat u een gevaar bent voor uzelf en anderen op de weg. Bij sommige medicijnen moet u eerst wennen aan de bijwerkingen van het medicijn, voordat u kan deelnemen aan het verkeer. Het is altijd goed om dit ook te bespreken met uw apotheker of arts.

Afhankelijk van de bijwerkingen van het medicijn, de dosering, frequentie en duur van het gebruik kunt u wel of niet veilig rijden. Op de website www.rijveiligmetmedicijnen.nl en www.apotheek.nl vindt u specifiek voor uw  medicijn een rijvaardigheidsadvies. Als u merkt dat het medicijn negatieve invloed heeft op het rijgedrag, dan mag u niet deelnemen aan het verkeer. Neem dan contact op met uw apotheker of huisarts.

Het is altijd strafbaar om dexamfetamine, morfine en medische cannabis  te gebruiken in combinatie met drugs of alcohol en dan te gaan rijden.

Wat is het effect van medicijnen op de rijvaardigheid?

Bij sommige medicijnen is het effect op de rijvaardigheid duidelijk. U wordt duizelig, slaperig, of gaat wazig zien. Andere medicijnen verminderen de rijvaardigheid zonder dat u het merkt. U krijgt bijvoorbeeld minder controle over uw spieren. Of u reageert niet of te laat op andere deelnemers aan het verkeer.

Voorbeelden medicijnen die rijvaardigheid negatief beïnvloeden

  • slaap- en kalmeringsmiddelen;
  • sommige pijnstillers, zoals morfine en tramadol;
  • medicijnen tegen depressie of angst;
  • medicijnen tegen psychische stoornissen;
  • medicijnen tegen epilepsie;
  • medicijnen tegen allergie, jeuk of reisziekte.

Hoe controleert u of u mag rijden als u een medicijn gebruikt?

Als medicijnen de rijvaardigheid negatief beïnvloeden, staat dit aangegeven op het etiket of in de bijsluiter. Op de website rijveiligmetmedicijnen.nl kunt u nagaan of uw medicijn de rijvaardigheid beïnvloedt. Twijfelt u of u met uw medicijn mag rijden? Vraag het dan aan uw apotheker of arts.

Wat is de Invloed van medische aandoeningen op de rijvaardigheid?

Ook met sommige aandoeningen kunt u geen voertuigen besturen, of alleen onder bepaalde voorwaarden. De eisen hiervoor staan beschreven in de Regeling Eisen Geschiktheid (2000). Op de website van het CBR vindt u meer informatie over rijden bij een aantal veelvoorkomende gezondheidssituaties.

Verklaring van rijgeschiktheid
Het CBR voert de beoordeling van de rijgeschiktheid uit aan de hand van de Regeling Eisen Geschiktheid 2000. In deze regeling staan eisen met betrekking tot geneesmiddelengebruik. Voor de beoordeling van de rijgeschiktheid is het ook van belang welke medicijnen u gebruikt. Indien u een medicijn gebruikt dat grote negatieve invloed heeft op uw rijvaardigheid, dan kan het CBR besluiten dat u niet rijgeschikt bent. Deze eisen per medicijn of stof vindt u tevens op de website www.rijveiligmetmedicijnen.nl.

U bent moreel verplicht om gevaarlijk medicatiegebruik bij het CBR te melden. Als blijkt dat u niet rijgeschikt kan worden verklaard, kunt u met uw arts of apotheker in gesprek om alternatieve medicatiemogelijkheden verkennen die minder grote gevolgen hebben voor de verkeersveiligheid.

Wat gebeurt er bij een staandehouding?

De politie controleert niet zomaar op drugs- of medicijngebruik in het verkeer. Dit doen agenten tijdens een verkeerscontrole en/of als er aanwijzingen zijn van onveilig rijgedrag of uiterlijke kenmerken die wijzen op drugsgebruik. De politie neemt dan een speeksel- of psychomotorische test af. Bij een psychomotorische test kijkt de politie naar gedrag, de oog- en spraakfunctie om te bepalen of de bestuurder onder invloed is. Als de agent vermoedt dat de bestuurder onder invloed is van een stof, dan neemt de politie de bestuurder mee naar het bureau voor een bloedtest. Medicijngebruikers kunnen aangegeven dat zij voorgeschreven geneesmiddelen gebruiken. De agent noteert dit in het proces-verbaal maar gaat wel verder met de procedure. Het OM zal aan die bestuurders vragen om een doktersrecept of verklaring van de arts in te sturen. Het OM beslist op basis van alle feiten en omstandigheden of de bestuurder wordt vervolgd of niet. Een vervolging gebeurt bijvoorbeeld wanneer de medicijngebruiker geen doktersrecept kan insturen, het medicijn is gebruikt in combinatie met drugs of alcohol, of een hogere dosering heeft genomen dan voorgeschreven en toch is gaan rijden. In dit soort situaties vormt de medicijngebruiker een risico voor de verkeersveiligheid.

Het is altijd strafbaar om dexamfetamine, morfine en medische cannabis te gebruiken in combinatie met drugs of alcohol en dan te gaan rijden.

Wat zijn de sancties?

De maximumstraf voor het besturen van een voertuig onder invloed van drugs of medicijnen is dezelfde als voor alcohol. De zaak wordt altijd voorgelegd aan het Openbaar Ministerie.

De maximumstraf voor rijden onder invloed van drugs/medicijnen is een jaar gevangenisstraf of een geldboete van €  21.750,-. In sommige gevallen komt daar nog een ontzegging van de rijbevoegdheid bij voor maximaal 5 jaar. Bij recidive is dit maximaal 10 jaar.