Digitaal navigeren door applicatie ‘Strafdossier MH17’
Afgelopen dagen is het Openbaar Ministerie voorlopig voor het laatst aan het woord geweest in het MH17-proces. De officieren van justitie hebben gereageerd op het pleidooi van de verdediging. Voor nabestaanden en geïnteresseerden lanceert het Openbaar Ministerie nu een speciale applicatie. In deze digitale publicatie kan de gebruiker lezen, horen en zien welke bewijzen er volgens de aanklagers onder meer in het strafdossier zitten.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines, onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur, stortte op 17 juli 2014 neer in het oosten van Oekraïne, waar een gewapende strijd woedde. Alle 298 inzittenden, afkomstig uit zeventien landen, kwamen om het leven. Na uitgebreid onderzoek is het Joint Investigation Team tot de conclusie gekomen dat het toestel is neergehaald door een Buk-raket geleverd door een eenheid van het Russische leger: de 53ste Anti Aircraft Missile Brigade uit Koersk. In maart 2020 begon het Nederlandse Openbaar Ministerie een rechtszaak tegen vier verdachten; drie Russen en één Oekraïner.
Applicatie ‘Strafdossier MH17’
In juni 2020 heeft het Openbaar Ministerie in de rechtszaal het verloop van het onderzoek en enkele onderzoeksresultaten gepresenteerd. Een jaar later heeft de rechtbank de inhoud van het dossier op zitting besproken. En afgelopen december hebben de officieren van justitie de bewijzen die zij het belangrijkst vinden op een rij gezet. Deze bewijzen zijn nu op een overzichtelijke manier in een digitaal dossier te bekijken. Aan de hand van een interactieve kaart is te zien wat er zich volgens het Openbaar Ministerie voor, tijdens en na het neerhalen van vlucht MH17 afspeelde. De gebruiker kan inzoomen op de route die de Buk-TELAR volgens het onderzoeksteam heeft afgelegd. Ook zijn opgenomen telefoongesprekken, foto’s en video’s uit het strafdossier op deze kaart gepositioneerd. Verder worden ingewikkelde begrippen uitgelegd en is er informatie over de achtergrond van het conflict.
Dossier MH17
Plaatsvervangend hoofdofficier en teamleider MH17 Digna van Boetzelaer:
“We hebben deze applicatie met name gemaakt om nabestaanden op een toegankelijke manier inzicht te geven in de bewijzen uit het strafdossier die in de rechtszaal zijn besproken. Niet iedereen heeft de zittingen kunnen volgen. Sommige nabestaanden zullen op een ander moment in hun rouwproces behoefte hebben aan meer informatie. Het MH17-dossier is complex en deze beknopte digitale weergave is bedoeld om hen, en een geïnteresseerd publiek, meer overzicht te geven.”
Rechtszaak
De rechtszaak tegen de vier verdachten, Girkin, Dubinskiy, Kharchenko en Pulatov, is inmiddels vergevorderd. Tegen hen zijn afgelopen december vier levenslange gevangenisstraffen geëist. De verdachten ontkennen elke schuld. De advocaten van verdachte Pulatov hebben in maart van dit jaar verweer gevoerd tegen de beschuldiging.
De afgelopen dagen heeft het Openbaar Ministerie betoogd dat dit pleidooi geen nieuwe inzichten heeft opgeleverd. De verdediging heeft geen aannemelijke onderbouwing gegeven voor een ander scenario dan dat MH17 is neergehaald met een Buk-raket vanaf een landbouwveld bij Pervomaiskyi, in Oost-Oekraïne. De officieren van justitie hebben nogmaals toegelicht waarom volgens hen de vier verdachten gezamenlijk verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het binnenbrengen, afvuren en afvoeren van de raketinstallatie naar de Russische Federatie. In de rechtszaal waren onder meer getapte gesprekken te horen die de rollen van de verdachten verduidelijken. De op zitting uitgesproken teksten en getoonde beelden worden geplaatst op www.om.nl/mh17.
De uitspraak van de rechtbank wordt in november of december 2022 verwacht. De verdachten zijn onschuldig totdat het tegendeel door de rechter bij vonnis is vastgesteld.