Gevangenisstraffen geëist tegen ‘makelaars in hennep’ uit Assen

Vijf jaar na het ‘klappen’ van het onderzoek naar grootschalige hennephandel in Assen, eiste de officier van justitie vandaag een gevangenisstraf van 44 maanden tegen de hoofdverdachte, de ‘makelaar in hennep’. Een term die wat het OM betreft goed past bij de criminele activiteiten van deze verdachte.

Motivering van de strafeisen

Het gaat in deze zaak om ruim 130 kilo aan hennep met een straatwaarde van minimaal € 665.000. De feiten op de tenlastelegging zijn wat het OM betreft momentopnames; in werkelijkheid werd er op een veel grotere schaal gehandeld en uitgevoerd in hennep dan de kilo’s die daadwerkelijk op de tenlastelegging zijn gekomen. De positie, schaal en omvang van de handel van verdachten was groot. Het roept bij het OM de term ‘makelaars in hennep’ op.

Tegen de hoofdverdachte, een 52-jarige man uit Assen, eist het OM een gevangenisstraf van 44 maanden. Het OM ziet hem als de baas achter het criminele samenwerkingsverband. Een grote speler in de hennepwereld in Noord-Nederland. En dat word je niet zomaar. Het is een harde, gewelddadige wereld waarin je dit niet zonder meer ‘gegund’ wordt. De omvang en professionaliteit van zijn bedrijf rekent het OM hem zwaar aan, net als de uitvoer van 24 kilo hennep naar Duitsland.

Tegen de 75-jarige verdachte uit Assen eist het OM 27 maanden gevangenisstraf. Hij was wat het OM betreft een belangrijke schakel in de hennephandel. Niet alleen als verhuurder van de loodsen, maar ook als mede-onderhandelaar en als belangrijke betrokkene bij de deals en bij het bewaren, bewaken en verplaatsen van grote contante bedragen. Op de loodsen van verdachte ligt beslag. Omdat deze loodsen de spil vormden van de criminele activiteiten, eist het OM verbeurdverklaring van deze loodsen, die in totaal een waarde hebben van ruim € 200.000. De officier van justitie: "Willen we als samenleving een vuist maken tegen de ondermijnende criminaliteit, dan moeten we ook wat doen aan het misbruik van het vastgoed in het criminele bedrijfsproces." Mocht de rechtbank de verbeurdverklaring uitspreken, dan volstaat wat het OM betreft een eis van 13 maanden.

Tegen de 49-jarige man uit Assen eiste de officier 13 maanden gevangenisstraf. Zijn rol was minder groot, maar in zijn pand trof de politie grote hoeveelheden hennep aan.

De rollen van de andere twee verdachten zijn kleiner. Tegen hen eiste de officier gevangenisstraffen gelijk aan het aantal dagen dat zij in voorarrest hebben gezeten.

Turks onderzoek

De zaak is begonnen als een omvangrijke zaak, met omvangrijke verwijten op de concept dagvaardingen. Grootschalige en langdurige handel en uitvoering van hennep, deelname aan een criminele organisatie, grootschalig witwassen. Gelijktijdig aan dit onderzoek hebben parallelle, maar zelfstandige onderzoeken gedraaid naar deze verdachten in zowel Duitsland en Turkije. De hoofdverdachte bleek in Turkije aanzienlijk vermogen in onroerend goed te hebben en stukken grond te bezitten. Het traceren en in beslag nemen van dit crimineel verkregen vermogen was in het Nederlandse onderzoek niet mogelijk. Daarom zijn onderzoeksgegevens uit Nederland overgedragen aan de Turkse autoriteiten. Zij zijn daarop een eigen, zelfstandig onderzoek gestart gericht op witwassen. Omdat  internationaal verdachten niet tweemaal vervolgd kunnen worden voor dezelfde delicten is in Nederland niet verder vervolgd voor witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Deze beslissing had gevolgen voor het Nederlandse onderzoek. Er moesten nieuwe tenlasteleggingen tegen de verdachten worden opgesteld, met verdenkingen variërend van verkoop, uitvoer en in bezit hebben van hennep en wapenbezit.

Vertraging

Er zijn drie hoofdredenen aan te wijzen waarom de zaak pas na vijf jaar inhoudelijk behandeld kan worden. Het betreft een langdurig en complex onderzoek bij en door de rechter-commissaris. Tijdens de behandeling van de zaak bij de rechter-commissaris in de periode oktober 2014 tot en met april 2016 heeft één van de raadslieden de rechter-commissaris gewraakt. Dit wrakingsverzoek is maanden later, nog voordat het behandeld kon worden, weer ingetrokken door de raadsman. De verhoren moesten opnieuw worden opgestart wat een vertraging van vele maanden heeft veroorzaakt. Een tweede oorzaak is een verkeerde inschatting van het OM ten aanzien van de tenlasteleggingen nadat Turkije een eigen onderzoek was gestart. Dit heeft een vertraging van ongeveer zeven maanden opgeleverd.

De verhinderdata van de vele procespartners maakte het lastig om de zaak in te plannen. Helaas zien we dit vaker in omvangrijke strafzaken.

Het OM is van mening dat er sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn van zeven maanden wat kan resulteren in een korting van 10% van de hoofdstraf, maar niet meer dan zes maanden.

Witwassen van borgsom

De voorlopige hechtenis van verdachte is in 2014 geschorst door het gerechtshof, onder andere op voorwaarde van betaling van een borgsom van € 25.000. De wijze van betaling van die borgsom was dusdanig ongebruikelijk dat een witwasonderzoek is gestart. Hieruit bleek dat er sprake was van een schijnconstructie om de criminele herkomst van de borgsom te verhullen. De betaler en de dochter van de hoofdverdachte zijn inmiddels veroordeeld voor het witwassen van de borgsom.