Richtlijn voor Strafvordering Wet vervoer gevaarlijke stoffen ten aanzien van vervoer over de weg
| Rechtskarakter: | Aanwijzing in de zin van artikel 130 lid 6 Wet RO |
|---|---|
| Van: | College van procureurs-generaal |
| Aan: | hoofden van de OM-onderdelen |
| Registratienr.: | 2024R010 |
| Datum inwerkingtreding: | 01 november 2024 |
| Publicatie in Stcrt.: | - |
| Vervallen: |
Richtlijn voor Strafvordering Wet vervoer gevaarlijke stoffen ten aanzien van vervoer over de weg (2018R014) |
| Relevante beleidsregels OM: | Aanwijzing afpakken (2016A009); |
| Wetsbepalingen: |
Wet op de economische delicten (WED)artikel 1a, onder 1o en 3o Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs) |
| Bijlage(n): |
Bijlage Richtlijn voor strafvordering Wet vervoer gevaarlijke stoffen tav vervoer over de weg |
ACHTERGROND
Ter bevordering van eenheid in het strafvorderingsbeleid zijn met betrekking tot de meest voorkomende overtredingen van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs) ten aanzien van vervoer over de weg tarieven vastgesteld. Deze tarieven gelden als richtlijn voor de hoogte van het transactiebedrag, de strafbeschikking dan wel voor de eis ter terechtzitting. Door toepassing te geven aan artikel 74 Wetboek van Strafrecht kunnen aanvullende voorwaarden worden gesteld bij een transactie. Op basis van artikel 257a Wetboek van Strafvordering en artikel 36 Wet op de Economische Delicten (WED) kan de strafbeschikking bijzondere aanwijzingen bevatten.
BESCHRIJVING
-
Wet- en regelgeving
De Wvgs kent een gelede normstelling. Nationale wet- en regelgeving komt voort uit het Européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route (ADR) en bestaat uit:
- De Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs);
- Het Besluit vervoer gevaarlijke stoffen (Bvgs);
- De Regeling Vervoer over land van gevaarlijke stoffen (VLG).
In art. 4 en 5 (jo. artt. 2 en 3) van de Wvgs wordt het verboden om gevaarlijke stoffen te vervoeren over land, indien niet is voldaan aan de bij of krachtens algemene maatregel van bestuur gestelde regels. Art. 2 Bvgs bepaalt dat deze regels in de VLG staan. De VLG bevat een bijlage met de Nederlandse vertaling van het ADR. Op die wijze is het ADR geïmplementeerd in Nederlandse wetgeving.
De verbodsbepalingen in de artt. 4, 5, 10, 19, 26, eerste lid, 27, zesde lid, 28 en 29, vierde lid WVGS zijn via art. 1a onder 1 WED gekwalificeerd als economisch delict. Het gaat om misdrijven voor zover deze feiten opzettelijk zijn begaan en overtredingen als deze onopzettelijk zijn begaan. Het niet naleven van art. 47 en 48, tweede lid Wvgs levert een economisch delict op, zijnde een overtreding. Dit, via art. 1a onder 3 WED jo. art. 2 lid 4 WED.
2 Sanctiestrategie
De toekenning van de risicocategorieën is gebaseerd op Europese Richtlijn (2022/1999/EU bijlage II). De controlerende instantie/functionaris dient rekening te houden met specifieke omstandigheden bij het constateren van een inbreuk. Afhankelijk van die omstandigheden kan er worden afgeweken van de risicocategorieën. Aan de hand van de risicocategorie wordt bepaald of er corrigerende maatregelen worden genomen en of strafrechtelijke handhaving geïndiceerd is.
De controlerende instantie/functionaris zorgt er voor dat de overtreding ongedaan wordt gemaakt door corrigerende maatregelen te nemen. De risicocategorie van het overtreden voorschrift geeft aan of de corrigerende maatregelen ter plekke, of in een later stadium moeten worden genomen. Indien er ernstige bezwaren zijn tegen de overtreder en onmiddellijk ingrijpen vereist is, kan de officier van justitie op grond van artikel 28 WED een voorlopige maatregel bevelen.
Risicocategorie I: hoog risico op dodelijke slachtoffers, ernstig letsel voor personen of significante aantasting van milieu. Er moeten onmiddellijk corrigerende maatregelen worden genomen.
Risicocategorie II: risico op letsel voor personen of aantasting van het milieu. Corrigerende maatregelen op controleplaats indien mogelijk, anders uiterlijk bij het voltooien van het vervoerstraject.
Risicocategorie III: gering risico op letsel voor personen of aantasting milieu. Maatregelen hoeven niet op de controleplaats te worden genomen, maar kunnen later bij de onderneming worden genomen.
3 Aansprakelijkheid
Uit het oogpunt van de ketenaansprakelijkheid kunnen meerdere betrokkenen (tegelijkertijd), zowel rechtspersonen als natuurlijke personen (zoals de chauffeur), via de Wvgs strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor overtreding van de Wvgs/VLG of van het Bvgs. In het ADR worden de volgende betrokkenen genoemd: afzender, de vervoerder, geadresseerde (belangrijke betrokkenen 1.4.2 ADR). Tevens worden er voorbeelden gegeven van mogelijk andere betrokkenen en hun plichten: belader, vuller, verpakker, exploitant en losser (1.4.3 ADR). De chauffeur is als zodanig niet als betrokkene genoemd maar kan, via de gelede normstelling van de Wvgs, wel strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld.
4 Recidive
De boetebedragen in de tarieflijst hebben betrekking op first offenders . Als er sprake is van recidive wordt de geldboete uit de tarieflijst opgehoogd.
Van recidive door natuurlijke personen is alleen sprake indien de overtreding wordt begaan binnen twee jaren na betaling van een transactie of na een onherroepelijke geworden strafbeschikking / veroordeling voor overtreding van de Wvgs/ADR.
1 maal recidive: + 10%
2 maal recidive: + 20%
Meer dan 2 keer recidive: dagvaarden
Van recidive door rechtspersonen (ook de ‘eenmanszaak’) is alleen sprake indien de overtreding wordt begaan binnen vijf jaren na betaling van een transactie of na een onherroepelijke geworden strafbeschikking / veroordeling voor overtreding van de Wvgs/ADR.
1 maal recidive: + 50%
2 maal recidive: + 100%
Meer dan 2 keer recidive: dagvaarden
5 Wederrechtelijk verkregen voordeel
Waar mogelijk zal in het proces-verbaal gemotiveerd het bedrag van het wederrechtelijk verkregen voordeel worden aangegeven. Dit bedrag kan dan in daarvoor in aanmerking komende gevallen aan de verdachte worden ontnomen (Zie: Aanwijzing afpakken).
6 Relatieve competentie
Het proces-verbaal wordt in beginsel ingezonden aan het parket (Functioneel Parket) van het arrondissement waarbinnen de pleegplaats is gelegen.
TARIEFLIJST
De overtredingen waarop de tarieflijst in de bijlage betrekking heeft, zijn kort aangeduid en voorzien van het overtreden voorschrift. De aanduiding van het overtreden voorschrift is, hetzij het randnummer als genoemd in de “Europese overeenkomst betreffende het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg” (ADR), hetzij een verwijzing naar andere wet- of regelgeving. Deze lijst bevat de meest voorkomende overtredingen en is derhalve niet uitputtend. De tarieven van de niet genoemde overtredingen worden vastgesteld met deze lijst als leidraad, rekening houdende met de betreffende risicocategorie. In de tabel is een lijst met de meest voorkomende overtredingen opgenomen van zaken waarvoor de chauffeur strafrechtelijk aansprakelijk gehouden kan worden. Naast de lijst “overtredingen chauffeur” kunnen er andere overtredingen zijn gepleegd die aan de chauffeur toegerekend kunnen worden. Voor deze overtredingen bepaalt het OM of de chauffeur ook vervolgd moet worden.