Richtlijn voor strafvordering huiselijk geweld (2020R010)
| Van | College van procureurs-generaal |
|---|---|
| Aan | Hoofden van de OM-onderdelen |
| Registratienummer | 2020R010 |
| Datum inwerkingtreding | 1 maart 2021 |
| Publicatie in Staatscourant | 2020, 62346 |
| Relevante beleidsregels |
Aanwijzing kader voor strafvordering meerderjarigen (2019A003) |
| Richtlijn voor strafvordering kindermishandeling (2015R050) | |
| Richtlijn voor strafvordering seksueel misbruik van minderjarigen (2015R047) | |
| Wetsbepalingen |
Artt. 184, 184a, 285, 285b, 300, 302, 304, 350 Wetboek van Strafrecht (Sr) en art. 11 Wet tijdelijk huisverbod |
| Bijlagen | - |
Beschrijving
Deze richtlijn heeft betrekking op diverse vormen van huiselijk geweld in zaken die aangebracht zijn bij de politierechter, dan wel zaken waarin een strafbeschikking of een voorwaardelijk sepot met algemene voorwaarden volstaat. Indien in het kader van huiselijk geweld een kind slachtoffer is van mishandeling of seksueel misbruik dient de richtlijn voor kindermishandeling respectievelijk voor seksueel misbruik minderjarigen te worden gebruikt.
Algemeen
Uitgangspunt is dat, vanwege de ernst van het plegen van geweld in afhankelijkheidsrelaties en de bestraffing die daarbij passend is, bij zaken van huiselijk geweld wordt gedagvaard. Zaken die voor een gedragsaanwijzing in een strafbeschikking in aanmerking komen, zijn zaken waarin sprake is van het ontbreken van letsel, dan wel (heel) licht letsel, het ontbreken van een dreiging van nieuw geweld, een eerste incident en/of een berouwvolle dader die hulp zoekt en aanvaardt.
Bij plegers van huiselijk geweld is vaak sprake van een achterliggende problematiek; bijvoorbeeld van psychische en psychiatrische problemen en/of transgene rationele overdracht van geweld en/of problemen in de agressieregulatie en/of verslavingsproblemen. Uitgangspunt is dat het geweld moet stoppen, waarbij aldus de veiligheid in het gezinssysteem of het huishouden voorop moet staan. Vandaar dat er zo veel mogelijk middels een voorwaardelijke strafdeel met bijzondere voorwaarden bij vonnis of een aanwijzing in een strafbeschikking voor moet worden gezorgd dat aan de aanwezige achterliggende problematiek wordt gewerkt. Er moet worden geleid naar toezicht door de reclassering, in combinatie met het volgen van een training, erkende gedragsinterventie of een ambulante behandeling of begeleiding.
Uitgangspunten strafeis op zitting
De strafeis is zo veel mogelijk ondersteunend aan andere interventies binnen de systeemgerichte aanpak (zie de Aanwijzing huiselijk geweld en kindermishandeling).
Zo kan ter zitting ter ondersteuning van de hulpverlening aan het/de slachtoffer(s) het opleggen van een straatverbod of contactverbod als bijzondere voorwaarde of als afzonderlijke vrijheidsbeperkende maatregel (artikel 38v Sr) worden gevorderd. Bij beide opties kan, als wordt voldaan aan de daarvoor geldende criteria, de dadelijke uitvoerbaarheid worden gevraagd. Bij een voorwaardelijk strafdeel kan voorts gedacht worden aan de mogelijkheid om een langere proeftijd te vragen (artikel 14 b lid 2 Sr).
Een geldboete of een werkstraf zijn een onwenselijke straffen in huiselijk geweld zaken. Een geldboete drukt veelal op het gezinsbudget. Ook een kale werkstraf biedt geen oplossing voor de veelal aanwezige achterliggende problematiek. Deze beide strafmodaliteiten moeten in beginsel worden vermeden bij de afdoening van huiselijk geweldzaken.
De omstandigheid dat partijen uit elkaar zijn is niet strafverlagend; onbehandelde problematiek kan zich ook tegen een nieuwe partner keren.
Werkt de verdachte niet mee aan rapportage of wordt toezicht geweigerd, dan dient dit te leiden tot verhoging van het onvoorwaardelijke strafdeel.
Indien het op te leggen toezicht ook het volgen van een training inhoudt, die een aanzienlijk aantal uren in beslag zal nemen, dan kan hiermee in het voordeel van verdachte rekening worden gehouden in het te eisen onvoorwaardelijke deel van de straf.
Heeft verdachte gedurende een schorsingstoezicht dan wel in een vrijwillig kader meegewerkt aan toezicht en/of daderhulpverlening dan kan hiermee in het voordeel van verdachte rekening gehouden worden.
OM-afdoening
De inkleding van de gedragsaanwijzingen in een strafbeschikking dient te worden afgestemd met de reclassering. Ook bij een OM-afdoening geldt dat een geldboete en een kale werkstraf in beginsel worden vermeden bij de afdoening van huiselijk geweldzaken.
Zaken die voor voorwaardelijk sepot met algemene voorwaarde in aanmerking komen zijn alleen zaken waarin geen sprake is van structurele onveiligheid.
Dagvaarding
Overtreden huisverbod (art. 11 Wet tijdelijk huisverbod) of gedragsaanwijzing (art.184a Sr)
first offender |
(1x) recidive |
|
GS 2 wkn |
GS 4 wkn |
Bedreiging (artikel 285 Sr)
|
first offender |
(1x) recidive* |
|
|---|---|---|
|
Alleen verbaal (al dan niet met gebaren) |
Eis TS 20 uur + 2 wkn vw (met bijz voorw) |
Eis TS 28 uur + GS 3 wkn vw (met bijz voorw) Bij taakstrafverbod: GS 6 wkn waarvan 3 wkn vw (met bijz voorw) |
|
met wapen |
Eis TS 60 uur + GS 4 wkn vw (met bijz voorw) |
Eis TS 90 uur + GS 6 wkn vw (met bijz voorw) Bij taakstrafverbod: GS 2 mnd waarvan 1 mnd vw (met bijz voorw) |
Bijzonderheden:*Let op het taakstrafverbod van art. 22b Sr. Strafverzwarend onder andere:
|
||
Belaging/Stalking (artikel 285b Sr)
|
gedraging |
duur |
first offender |
1x recidive* |
|---|---|---|---|
|
Basis: Bellen/sms’en/ mailen/social media |
Periode 0-3 mnd Periode 3-6 mnd |
TS 100-150 uur + GS 2 mnd vw TS 180 uur + GS 3 mnd vw |
GS 2-3- mnd + GS 1 mnd vw GS 3 mnd + GS 2 mnd vw |
|
Basis + Langs huis rijden/voor huis staan |
Periode 0-3 mnd Periode 3-6 mnd |
TS 180 uur + GS 2 mnd vw TS 200 uur + GS 3 mnd vw |
GS 3 mnd + GS 1 mnd vw GS 3 mnd + GS 2 mnd vw |
|
Basis + Contact werkgever/ vrienden/ familie etc. |
Periode 0-3 mnd Periode 3-6 mnd |
TS 200 uur + GS 2 mnd vw TS 240 uur + GS 3 mnd vw |
GS 3 mnd + GS 1 mnd vw GS 5 mnd + GS 2 mnd vw |
Bijzonderheden:Ter zitting kan ter ondersteuning van de hulpverlening aan het/de slachtoffer(s) het opleggen van een straatverbod of contactverbod als bijzondere voorwaarde of als afzonderlijke vrijheidsbeperkende maatregel (artikel 38v Sr) worden gevorderd. Bij beide opties kan , als wordt voldaan aan de daarvoor geldende criteria, de dadelijke uitvoerbaarheid en/of elektronisch toezicht worden gevraagd. Bij een voorwaardelijk strafdeel kan voorts gedacht worden aan de mogelijkheid om een langere proeftijd te vragen (artikel 14 b lid 2 Sr). Bij overduidelijk hardnekkige stalkers kan ook bij first-offenders al meteen een onvoorwaardelijke gevangenisstraf worden geëist. Strafverzwarend onder andere:
|
|||
Mishandeling (artikel 300/304 Sr)
|
first offender |
1x recidive* (los van TUL) |
||
|---|---|---|---|
|
Geen letsel, wel pijn |
Een of meerdere klappen/schoppen Slag/stootwapen, kopstoot of gegooid voorwerp Steekwapen, of een als zodanig aan te merken voorwerp |
Eis TS 40 uur deels vw (met bijz voorw) Eis TS 60 uur + GS 2 wk vw (met bijz voorw) Eis TS 80 uur + GS 4 wkn vw (met bijz voorw) |
Eis TS 60 uur + GS 2 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 90 uur + GS 3 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 120 uur + GS 6 wkn vw (met bijz voorw) |
|
Licht letsel |
Een of meerdere klappen/schoppen Slag/stootwapen, kopstoot of gegooid voorwerp Steekwapen, of een als zodanig aan te merken voorwerp |
Eis TS 60 uur + GS 2 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 80 uur + GS 4 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 100 uur + GS 6 wkn vw (met bijz voorw) |
Eis TS 90 uur + GS 3 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 120 uur + GS 5 wkn vw (met bijz voorw) GS 3 mnd (evt. deels vw) |
|
Zwaarder letsel |
Een of meerdere klappen/schoppen Slag/stootwapen, kopstoot of gegooid voorwerp Steekwapen, of een als zodanig aan te merken voorwerp |
Eis TS 80 uur + GS 2 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 100 uur + GS 6 wkn vw (met bijz voorw) maatwerk |
GS 4 mnd (evt. deels vw) GS 6 mnd (evt. deels vw) maatwerk |
Bijzonderheden:*Let op het taakstrafverbod van art. 22b Sr. Strafverzwarend onder andere:
Strafverminderend onder andere:
|
|||
Poging zware mishandeling (artikel 302/45 Sr)
(Voor zware mishandeling dient de richtlijn zware mishandeling te worden gebruikt)
|
Poging art. 302/45 Sr |
First offender |
(1x) recidive |
|---|---|---|
Geen wapengeen letsel licht letsel zwaarder letsel |
Eis TS 100 uur deels vw (met bijz voorw)* GS 10 wkn deels vw (met bijz voorw) GS 12 wkn deels vw (met bijz voorw) |
Eis TS 150 uur + GS 5 wkn vw (met bijz voorw)* GS 11 wkn waarvan 5 wkn vw (met bijz voorw) GS 4 mnd (evt. deels vw) |
Slag/stootwapen of kopstootgeen letsel licht letsel zwaarder letsel |
Eis TS 150 uur deels vw (met bijz voorw)* GS 12 wkn deels vw (met bijz voorw) GS 4 mnd deels vw (met bijz voorw) |
GS 16 wkn GS 4 mnd GS 6 mnd |
Steekwapen, of een als zodanig aan te merken voorwerpgeen letsel licht letsel zwaarder letsel |
GS 14 wkn deels vw (met bijz voorw) GS 16 wkn deels vw (met bijz voorw) Maatwerk (GS vanaf 4 mnd) |
GS 4 mnd GS 5 mnd Maatwerk (GS vanaf 6 mnd) |
Bijzonderheden:Strafbeschikking is niet mogelijk, dus dagvaarden. *Contra-indicatie kale taakstraf is aanwezig indien dit feit een ernstige inbreuk op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer ten gevolge heeft gehad of bij recidive (art. 22b Sr). Strafverzwarend onder andere:
Strafverminderend onder andere:
|
||
Vernieling (art. 350/353 Sr)
|
first offender |
1x recidive* (los van TUL) |
|
|---|---|---|
|
Schade tot 1000 euro Schade tussen 1000 en 3000 euro Schade vanaf 3000 euro |
Eis TS 24 uur deels vw (met bijz voorw) Eis TS 48 uur deels vw (met bijz voorw) Eis TS vanaf 60 uur + GS 4 wkn vw (met bijz voorw) |
Eis TS 36 uur + GS 2 wkn vw (met bijz voorw) Eis TS 70 uur + GS 3 wkn vw (met bijz voorw) Eis vanaf TS 90 uur + GS 6 wkn vw (met bijz voorw) |
Bijzonderheden:*Let op het taakstrafverbod van art. 22b Sr Strafverzwarend onder andere:
Strafverminderend onder andere:
|
||
Legenda
Afkortingen
GS = gevangenisstraf
TS = taakstraf
wkn = weken
mnd = maanden
vw = voorwaardelijk
bijz voorw = bijzondere voorwaarden
TUL = tenuitvoerlegging eerdere voorwaardelijke veroordeling
Voor een toelichting op de onderstreepte begrippen zie de Aanwijzing kader voor strafvordering en OM-afdoeningen.