OM-reactie op persconferentie mr. Schouten
Het OM voert jaarlijks in de grootst mogelijke vertrouwelijkheid met meerdere personen verkennende gesprekken om te bezien of er tot een kroongetuigedeal gekomen kan worden. Dit zijn langdurige, geheime en uiterst gevoelige trajecten. Het merendeel van deze verkenningen met potentiële kroongetuigen haalt de eindstreep niet.
Redenen daarvoor kunnen zijn dat de bewijswaarde van de verklaringen te gering is, dat er twijfel is over de betrouwbaarheid van de potentiële kroongetuige of dat de veiligheid onvoldoende kan worden gewaarborgd.
Een kroongetuigedeal wordt pas openbaar gemaakt als er overeenstemming is bereikt tussen een getuige en het OM en er voldoende veiligheidsmaatregelen zijn getroffen om weerstand te bieden aan de dreiging die mogelijkerwijs kan ontstaan door het vrijgeven van de verklaringen van de kroongetuige.
Een essentieel kenmerk van deze verkenningen is de afspraak van uiterste vertrouwelijkheid die beide partijen bindt. Het OM zal in beginsel dan ook nimmer bevestigen of ontkennen dat er met een persoon gesprekken zijn gevoerd die niet hebben geleid tot een overeenkomst. Daarmee zou de veiligheid van zowel de getuige en diens omgeving als die van betrokken professionals in gevaar kunnen komen. Bovendien zou daarmee de toegezegde en overeengekomen vertrouwelijkheid worden geschonden.
De wijze waarop deze persoon en zijn advocaat mr. Schouten de media hebben gezocht en zeer uitvoerig en gedetailleerd gesprekken naar buiten brengen, die deze persoon stelt te hebben gevoerd, vormt een flagrante schending van de overeengekomen vertrouwelijkheid. Die omstandigheid in combinatie met het feit dat de mededelingen van deze persoon en zijn advocaat vele onwaarheden bevatten en een zeer vertekend beeld geven, noodzaken het OM tot een reactie op een beperkt deel van deze onwaarheden.
Pertinent onjuist
De bewering dat het OM met de verklaringen van deze persoon zou hebben beschikt over informatie die een aanslag op Peter R. de Vries had kunnen voorkomen en daarmee niets zou hebben gedaan is pertinent onjuist en boosaardig. Wanneer in verkennende gesprekken met een potentiële kroongetuige door die persoon mededelingen worden gedaan over een dreiging jegens derden, wordt deze informatie ALTIJD gebruikt door het OM om daartegen weerstand te bieden. Dergelijke informatie levert een uitzondering op op het uitgangspunt dat kluisverklaringen niet worden gebruikt voordat een deal tot stand komt. Dat wordt bij aanvang van elk traject nadrukkelijk voorgehouden aan elke potentiële kroongetuige. Zo ook in dit geval. Anders dan door deze persoon en zijn advocaat wordt gesteld zijn alle in dit verband noodzakelijke stappen door het OM en de politie gezet.
De weergave die deze persoon en zijn advocaat in de media geven van de inhoud van de afgelegde kluisverklaringen is op dit punt en op vele andere punten onjuist. Bovendien wordt miskend de verantwoordelijkheid die het OM heeft als het gaat om het onderzoeken van de betrouwbaarheid van de informatie van een potentiële kroongetuige, alsmede zijn psychologische profiel en de haalbaarheid van de eventueel noodzakelijk te treffen beschermingsmaatregelen als het OM tot overeenstemming komt over het gebruik van de informatie. Immers, het opsporingsbelang is nevengeschikt aan het veiligheidsbelang.
Van horen zeggen
De bewijswaarde die de verklaringen zou kunnen hebben wordt daarbij door deze persoon en zijn advocaat overschat. Het betreft hier enkel zogenoemde de-auditu (van horen zeggen) verklaringen. De ervaring leert dat het vinden van steunbewijs bij dergelijke verklaringen uiterst moeizaam en zeer onzeker is.
Er komt geen kroongetuigedeal met deze persoon. De ontwikkelingen sinds deze persoon zich laat bijstaan door mr. Schouten vormen voor het OM bevestiging dat de verkenning van het onderhavige getuigentraject niet verantwoord kan worden voortgezet. De wijze waarop mr. Schouten met dit zeer gevoelige traject het mediapodium zoekt is in dit verband tekenend te noemen. Nadat is gebleken dat deze persoon de gemaakte en omwille van ieders veiligheid noodzakelijke afspraken op verschillende punten ernstig heeft geschonden, is hem meegedeeld dat met hem, ook wanneer hij een andere advocaat zou kiezen, geen kroongetuigedeal zal worden gesloten en is het traject beëindigd.
Omdat er geen deal komt, kunnen en zullen politie en justitie geen gebruik maken van de afgelegde kluisverklaringen. De wet schrijft voor dat deze verklaringen vernietigd zullen moeten worden.
De gevoeligheid van bijzondere getuigentrajecten en de daarmee gepaard gaande veiligheidsrisico’s maken dat geschillen hieromtrent zich niet lenen voor publiek debat. Daarvoor zijn andere, afgeschermde wegen, waarbinnen deze geschillen in volle omvang aan de orde kunnen komen en beoordeeld kunnen worden op onafhankelijke en professionele wijze. Mr. Schouten is bekend met deze wegen. Het OM betreurt ten zeerste dat mr. Schouten en zijn cliënt niet deze wegen, maar ten volle de openbaarheid hebben gekozen.