Veldslag jaarwisseling Hedel: OM eist gevangenisstraffen tegen relschoppers

Een tijdlijn van de gebeurtenissen tot en met de zitting vandaag:

1. Jaarwisseling 2023-2024

   1. Nog voor de jaarwisseling zelf wordt er een autowrak naar het plein in Hedel gesleept en in brand gestoken. Dat is, blijkt later, een belangrijk teken dat er sprake is van een doelgerichte, planmatige aanpak om onlusten te veroorzaken. De brandweer komt ter plaatse om te blussen. Rond half één die nacht sleept een groep relschoppers wederom een sloopauto het plein op, om die vervolgens ook in brand te steken. Als de spuitgasten deze brand proberen te blussen, komen er mortierbommen op hen af, wordt hen het werk onmogelijk gemaakt en de blusactie afgebroken.
      
      Iets na twee uur ‘s nachts komt de Mobiele Eenheid in actie en vervolgens breekt, zo stelt het OM, “de hel los”. Het OM is van mening dat de meute precies dit doel voor ogen heeft: chaos creëren en brand stichten, om de politie uit te lokken ter plaatste te gaan en ten slotte de confrontatie aan te gaan. Die confrontatie volgt ook, onder meer met relschoppers die in het zwart gekleed zijn en bivakmutsen op hebben. In totaal zijn tussen de 100 en 200 personen op en nabij het plein. De politie wordt bekogeld met tientallen zware mortierbommen en het duurt, ondanks een noodbevel van de burgemeester, uren voordat de rust enigszins terugkeert. Een nu 23-jarige uit de gemeente Maasdriel, die vandaag terechtstaat, wordt op heterdaad aangehouden.

   2. NieuwjaarDe nasleep

      In plaats dat ze gezellig thuis oud en nieuw vieren met vrienden en familie, vrezen hulpverleners en agenten die nacht voor hun leven. Zij lopen zeer grote risico’s in de uitvoering van hun dagelijkse werk. Vier agenten houden er blijvende gehoorschade aan over, ME-leden lopen mentale en fysieke schade op en melden zich ziek. 21 agenten doen uiteindelijk aangifte. “Schokkend en diep triest”, noemt politiechef Gert Veurink de gebeurtenissen. Het Openbaar Ministerie stond daar vandaag tijdens de zitting ook bij stil: “Deze relschoppers wilden schade en letsel veroorzaken. Dat mensen hier dood konden gaan maakte hen niets uit. Immers, wie gooit anders mortierbommen gericht naar mensen? Alle ME-leden omschrijven dit als een extreme situatie met extreem geweld.”

   3. JanuariOpsporing en aanhouding

      Op 11 januari besteedt het opsporingsprogramma Plaats Delict een eerste keer aandacht aan de rellen. Een nu 30-jarige man uit Ermelo (een plaats 80 kilometer verderop), wordt op 16 januari aangehouden. Deze verdachte heeft volgens het OM een organiserende rol. Met een bedrijfsbusje brengt hij die nacht tientallen kilo’s aan explosieven richting het centrum van Hedel. “Zoals munitie aangevoerd moet worden voor een veldslag, zo leverde deze verdachte tientallen kilo’s zwaar illegaal vuurwerk aan voor de relschoppers”, stelt het OM. Ook is hij één van de relschoppers die mortierbommen richting de ME gooit, waardoor agenten permanente gehoorschade oplopen. Dat het hier een gekende relschopper betreft, blijkt onder meer uit een stadionverbod dat hij op zak heeft.

   4. AprilTonen beelden Plaats Delict en aanhoudingen

      Op 4 april worden wederom beelden aan het publiek getoond van verdachten die zich tijdens de jaarwisseling misdroegen. Van de rellen zijn namelijk scherpe camerabeelden. Een 46-jarige verdachte uit de gemeente Maasdriel wordt nog diezelfde dag aangehouden. Hij is degene die, blijkt uit de beelden, opvallende feestkleding aan heeft. Deze persoon is volgens het OM met name betrokken bij de strafbare feiten aan het begin van de nacht: hij gooit een explosief naar een brandweerwagen –waar op dat moment mensen in zitten- en is betrokken bij het in brand steken van de autowrakken. Voordat de ME ter plaatse is, is hij vertrokken.
      Op 23 april wordt een 38-jarige verdachte uit Amersfoort  aangehouden. Ook hij gooit met mortierbommen richting de Mobiele Eenheid en deelt explosieven uit aan anderen. Hij kwam “puur en alleen om te rellen” over naar Hedel.

   5. SeptemberPro forma

      De vier verdachten die vast zitten verschijnen in september allen op een laatste tussentijdse zitting (pro forma). De rechtbank verlengt de voorlopige hechtenis voor alle vier de mannen tot aan de inhoudelijke zitting.

   6. 19 novemberZitting verzoek schorsing voorlopige hechtenis

      De advocaat van de 46-jarige verdachte uit de gemeente Maasdriel dient een verzoek voor schorsing van de voorlopige hechtenis in. De aanleiding: een brandweerman heeft een eerdere verklaring, waarin hij meldt dat hij deze verdachte heeft herkend als één van degenen die een mortierbom gooide, ingetrokken. Het OM houdt vast aan de eerste verklaring die de getuige bij de politie heeft afgelegd. De rechtbank gaat niet mee in het verzoek van de verdediging en verdachte blijft vast zitten. Besloten wordt ook om de brandweer en de agent die de verklaring van de brandweerman optekende, op de inhoudelijke zitting van 26 november onder ede te horen.

   7. 26 novemberVerdachten horen strafeisen

      Het OM neemt geweld tegen personen met een publieke taak en hulpverleners hoog op, eist daarom zwaardere straffen. Daarom passen hier, zoals de officier van justitie vandaag op zitting aangeeft, alleen flinke, gevangenisstraffen: “Ik ben niet veel andere nieuwjaarszaken tegengekomen die vergelijkbaar zijn wat hier gebeurd is. Zelfs niet bij rellen. Dat is ook wat ME verklaard: het is onvergelijkbaar met andere inzetten. Dit was zo ontzettend hard en gevaarlijk.”
      
      De eis tegen de verdachte uit Ermelo: 4 jaar, waarvan 1 voorwaardelijk. De Amersfoortse verdachte hoorde 3 jaar, waarvan 1 voorwaardelijk tegen zich geëist, de 23-jarige verdachte uit de gemeente Maasdriel 4 jaar waarvan 1 voorwaardelijk en de 46-jarige verdachte uit diezelfde gemeente 2 jaar waarvan 1 voorwaardelijk.