Tot 3 jaar cel geëist voor grootschalige oplichting via Marktplaats
Tegen drie mannen uit Enschede eist het Openbaar Ministerie celstraffen tot drie jaar. De mannen worden ervan verdacht tientallen mensen te hebben opgelicht door hen via Marktplaats te benaderen. In totaal is er bijna 70.000 euro gestolen.
De mannen deden zich, volgens het OM, in 2021 en 2022 op Marktplaats voor als kopers, maar verzamelden stiekem bankgegevens van hun vaak oudere slachtoffers. Hiermee konden ze inloggen en het geld van hun slachtoffers overmaken naar hun eigen rekening.
Honderden aangiftes
De verdachten kwamen in beeld na aangiftes door vier Nederlandse banken. Achter die vier aangiftes gingen 733 individuele gevallen schuil, waarbij sprake was van meerdere overeenkomsten in bijvoorbeeld de werkwijze. Uiteindelijk heeft de politie 197 van deze gevallen kunnen bekijken en konden er 22 worden gelinkt aan één of meer van deze drie verdachten.
“Het vergt veel recherchewerk om verdachten op te sporen en vervolgens na te gaan bij welke aangiften zij betrokken zijn geweest”, legt de officier van justitie uit. “Het is te danken aan de vasthoudendheid van het gespecialiseerde Cybercrimeteam van de regio Midden-Nederland dat verdachten konden worden aangehouden, hun criminele activiteiten konden worden gestopt en zij vandaag berecht kunnen worden. Het blijft prioriteit om deze plegers uit de anonimiteit te halen en te stoppen.”
Werkwijze
Uit het bewijsmateriaal blijkt, volgens het OM, dat de verdachten samenwerkten bij het oplichten van hun slachtoffers. Dit deden zij voornamelijk door verkopers op Marktplaats te benaderen en zich voor te doen als een geïnteresseerde koper. Zo zit er in het dossier een chatgesprek waarbij één van de verdachten zou hebben gezegd: “Bro, zoek nummers op bij Marktplaats. Alleen bij categorie caravans en toebehoren, zijn allemaal oude mensen.”
Vervolgens werden de slachtoffers gevraagd om een foto te sturen van hun bankpas en om een eurocent over te maken naar de verdachte, zogenaamd om te kunnen controleren of de verkoper wel te vertrouwen was. In werkelijkheid werden de slachtoffers naar een namaak-website geloodst, die lijkt op de website van hun bank. Daar vulden ze hun inloggegevens in, die vervolgens bij de verdachten terechtkwamen. Met die gegevens konden de verdachten de rekening van hun slachtoffer plunderen.
Ook werd sommige slachtoffers vertelt dat de koper met een zakelijke rekening wilde betalen. Hierbij was het nodig om een QR-code te scannen en de gegenereerde code via Whatsapp te delen met de ‘koper’. Ook hierbij verstrekten de slachtoffers onbedoeld alle informatie die de verdachten nodig hadden om in te loggen bij de bank.
Financiële en psychische gevolgen
Bij de slachtoffers zijn flinke geldbedragen buitgemaakt, variërend van enkele honderden euro’s per persoon tot meer dan tienduizend euro. Soms worden slachtoffers schadeloos gesteld door hun bank, maar ook dit geld wordt uiteindelijk in rekening gebracht bij de klanten van die bank. “Deze voorzienbare gevolgen hebben verdachten er niet van weerhouden om de feiten te plegen”, vertelt de officier van justitie. “En dat rekent het OM hen aan.”
Toch richt deze manier van oplichting niet alleen financiële schade aan. Slachtoffers kampen hierna vaak met psychische problemen. “Dit varieert van gevoelens van schaamte, omdat zij zich hebben laten oplichten, tot gevoelens van onveiligheid en wantrouwen jegens anderen”, legt de officier van justitie uit. Daarnaast verliezen slachtoffer ook vaak vertrouwen in het doen van online bankzaken. “Cliënten weten immers niet meer welke links ze wel kunnen vertrouwen en welke niet.”
Celstraffen
Tegen een 28-jarige verdachte eist het Openbaar Ministerie drie jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Hij krijgt, als het aan het OM ligt, vergeleken met zijn medeverdachten de hoogste straf omdat hij een aansturende rol zou hebben gehad, richting zijn twee medeverdachten. Ook is hij al twee keer eerder veroordeeld voor vergelijkbare feiten. “Hoewel de beide veroordelingen niet onherroepelijk zijn, schetst het wel het beeld van een beroepsmatige oplichter”, vind de officier van justitie. “Die zich zelfs door eerdere veroordelingen geen moment laat tegenhouden en op exact dezelfde manier verder gaat met het plegen van strafbare feiten.”
Tegen een 26-jarige verdachte eist het OM 24 maanden gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Ook tegen deze verdachte loopt nog een zaak in hoger beroep, waarin hij wordt verdacht van witwassen.
Bekennende verdachte
Een 34-jarige verdachte hoorde de laagste straf tegen zich eisen. Hij moet, wat het OM betreft, twintig maanden gevangenisstraf opgelegd krijgen, waarvan acht voorwaardelijk. Voor hem geldt dat hij als enige een bekennende verklaring heeft afgelegd en nog niet eerder is veroordeeld voor dit soort strafbare feiten.
Naast een strafeis door het OM, ligt er ook een vordering van de benadeelde partijen, die hun gestolen geld terug willen van de verdachten. Voor de tenlastegelegde feiten vraagt het OM de rechtbank om de vorderingen voor materiële schade toe te wijzen. De verdachten zouden dit hoofdelijk moeten terugbetalen.
Wanneer de rechtbank uitspraak doet is nog onduidelijk.