Jaarbericht OM 2022: voortdurende strijd tegen georganiseerde criminaliteit
Vandaag publiceert het Openbaar Ministerie (OM) het jaarbericht over het jaar 2022. Het OM nam in 2022 in totaal ruim 300.000 strafzaken (misdrijven en overtredingen) in behandeling, waaronder 179.600 nieuwe misdrijfzaken: een toename van 6 procent. Ook het aantal afgehandelde misdrijfzaken nam licht toe, doordat het OM zelf meer zaken afdeed. Zo werden 36.800 zaken afgedaan met een strafbeschikking, ten opzichte van 32.000 zaken het jaar ervoor.
Georganiseerde misdaad
De dreiging vanuit criminele machtsstructuren was in 2022 groot. Die beperkte zich niet alleen tot professionals in de strafrechtketen en journalisten; ook bestuurders en politieke ambtsdragers werden ermee geconfronteerd. Het OM doet er samen met anderen alles aan om de dreiging van de georganiseerde misdaad weg te nemen en de drugscriminaliteit te reduceren en beheersbaar te houden.
Gerrit van der Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal: ‘De geweldsspiraal van de afgelopen jaren is heel heftig geweest, en van een meedogenloosheid en gewetenloosheid die we nog niet eerder zagen. De bestrijding hiervan is een kwestie van de lange adem. Ook de inzet van kroongetuigen die de criminele organisaties van binnenuit kennen is daarbij noodzakelijk: uiteraard met waarborging van hun veiligheid en die van hun omgeving, op basis van de belangrijke lessen uit het OVV-rapport. We moeten het nooit normaal gaan vinden dat mensen beveiligd moeten worden en bedreigd worden. Uiteindelijk zullen we het tij als maatschappij als geheel moeten keren, en ook moeten voorkomen dat jongeren in kwetsbare wijken gerekruteerd worden door de georganiseerde criminaliteit.’
Cybercrime
Naast de strijd tegen de georganiseerde misdaad was ook cybercriminaliteit in 2022 een belangrijk thema voor het OM. Hoewel online criminaliteit – met name de online fraude – de laatste twee jaar iets daalt, is over de afgelopen vijf jaar een sterke stijging zichtbaar, die naar verwachting zal doorzetten gezien de algehele digitalisering. Bijna 2,5 miljoen Nederlanders werden in 2021 slachtoffer van cybercriminaliteit, blijkt uit onderzoek van het CBS. Vaak zitten criminele samenwerkingsverbanden achter het plegen van deze typen criminaliteit. Ook is zichtbaar dat cybercriminaliteit zich vermengt met traditionele criminaliteit: zo worden bij cybercriminelen regelmatig wapens gevonden. En criminele en statelijke actoren weten elkaar ook te vinden. Het OM blijft de komende jaren daarom flink investeren in de aanpak van online criminaliteit.
Minderjarigen
In 2022 nam het aantal misdrijfzaken met minderjarige verdachten af met 7 procent. Dat past in de bredere trend van dalende jeugdcriminaliteit in de afgelopen decennia. In tegenstelling tot de afgelopen jaren is er ook een afname te zien van jeugdigen en jongvolwassenen die verdacht worden van ernstige geweldsdelicten zoals gewapende overvallen, steekpartijen, doodslag en moord. Het aantal strafzaken met een minderjarige verdachte van (poging tot) doodslag nam af van 198 naar 159. Het aantal zaken van (poging tot) doodslag met een jongvolwassen verdachte tussen de 18 en 21 jaar daalde van 266 naar 203. Voor beide leeftijdsgroepen is dat nog wel ruim 20 procent hoger dan in 2019. Het aantal minderjarige verdachten van (poging tot) moord daalde in een jaar tijd van 76 naar 32 personen. Het aantal jongvolwassen verdachten van (poging tot) moord daalde van 81 naar 53.
Klachten
Niet alles gaat goed als het om het werk van het OM gaat, en daar probeert het OM lessen uit te trekken. Een van de graadmeters hiervoor is het aantal klachten dat binnenkomt. Het zijn zaken waarvan geleerd kan worden. Om deze reden wordt ernaar gestreefd om klachten, waar mogelijk, informeel af te doen. Gesprekken met klagers kunnen relevante informatie opleveren voor de ontwikkeling en verdere professionalisering van de klachtbehandeling. Van groter belang is dat een gesprek de relatie met een klager kan herstellen en informatie kan opleveren over hoe klachten kunnen worden voorkomen. In 2022 kwamen 441 klachten binnen. In 2021 waren dat er 667. Dat is een afname van ruim 30 procent.
Lees voor alle cijfers en ontwikkelingen het Jaarbericht OM 2022
