Valse zorgdiploma’s in omloop; OM eist cel- en taakstraffen
Valse documenten in de zorg vormen een bedreiging voor de kwaliteit van de zorg voor vaak kwetsbare patiënten. Het betreft ernstige zaken vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s, doordat er mensen in de zorg werken die daar niet de juiste papieren voor hebben. Vandaag staan acht verdachten voor de politierechter in Rotterdam die vermoedelijk gebruik hebben gemaakt van een vals (zorg)diploma en/of valse Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Het Openbaar Ministerie (OM) verwijt de verdachten valsheid in geschrift in de gezondheidszorg en oplichting. Omdat het om een aantal verdachten gaat die afzonderlijk van elkaar dit verwijt wordt gemaakt, is er een themazitting gepland. Het OM heeft zowel celstraffen als taakstraffen geëist, afhankelijk van de vergrijpen. Daarnaast heeft het OM in enkele gevallen een verbod geëist om beroepsmatig in de gezondheidszorg werkzaam te zijn voor de duur van 5 jaar.
Onderzoek gestart in samenwerking met Inspectie Gezondheidzorg en Jeugd
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en het OM zijn in 2019 een strafrechtelijk onderzoek gestart, onder andere nadat de IGJ meldingen had ontvangen waaruit naar voren kwam dat uitzendkrachten met een vals diploma en/of VOG werkzaam waren in de zorg. Een tweetal bemiddelingsbureaus is nader onderzocht en alleen al daaruit is een groot aantal personen naar voren gekomen die gebruik zouden hebben gemaakt van deze valse documenten. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat het veelal jonge mensen betreft, zonder of niet met het juiste diploma, waarvan zelfs een aantal een strafblad heeft.
Topje van de ijsberg
Ook na de start van het onderzoek in 2019, ontvangen het OM en de IGJ nog steeds meldingen over ongekwalificeerd personeel en valse diploma’s en VOG’s in de zorg. Dit onderzoek laat slechts het topje van de ijsberg zien. Door een tekort aan gekwalificeerd personeel in de zorg, zien ongediplomeerde mensen op deze wijze kans om als zzp’er aan de slag te gaan in de zorg. En doordat voor zzp’ers geen regels gelden voor werktijden en rusttijden, kunnen zij veel uren draaien én hogere tarieven in rekening brengen. De IGJ constateert dat door personeelskrapte er vaker gebruik wordt gemaakt van bemiddelingsbureaus en uitzendbureaus. Het OM doet daarom samen met de IGJ een oproep aan zorgaanbieders en uitzendbureaus deze controle standaard te doen op het moment dat een zorgverlener aan de slag gaat. Het zijn namelijk deze partijen die in de positie zijn en de verantwoordelijkheid hebben om de bekwaamheid en bevoegdheid van het personeel te controleren.
Benut mogelijkheden die er zijn
“Check en dubbelcheck wie je in huis haalt, controleer documenten op echtheid en neem geen genoegen met kopieën die zelf door een uitzendkracht in een systeem kunnen worden geüpload. Neem de verantwoordelijkheid. De mogelijkheid voor een goede controle is aanwezig en eenvoudig, maar blijkt in de praktijk onvoldoende te worden benut. Op de websites van DUO (uittreksel diploma’s controleren) en Justis (hoe kan ik zien of een VOG echt is?) staan tips over hoe een werkgever of uitzendbureau goed kan controleren of een diploma dan wel een VOG echt is”, aldus de officier van justitie.
Strafeisen
De twee bemiddelingsbureaus die zijn onderzocht zullen op een later moment worden gedagvaard voor een meervoudige kamer van de rechtbank. De vele individuele verdachten krijgen, afhankelijk van factoren als het hebben van een strafblad en de proceshouding, een strafbeschikking aangeboden, dan wel zijn of worden gedagvaard voor de politierechter.
Vandaag zijn zeven verdachten veroordeeld en één zaak is aangehouden. Door de politierechter zijn straffen opgelegd variërend een taakstraf van 150 uur en twee maanden gevangenisstraf voorwaardelijk voor verdachten die zowel valse diploma’s als valse VOG’s hebben gebruikt, tot een taakstraf van 80 uur voor het gebruik van een valse VOG. Door de politierechter is geen beroepsverbod opgelegd gezien het tijdsverloop tussen het plegen van de feiten en de zitting.
