Celstraffen geëist voor omvangrijke fraude met goede doelenstichtingen

Vandaag ging het in de rechtbank van Den Bosch over fraude door zogenaamde goede doelenstichtingen. Drie verdachten moesten zich verantwoorden voor de rechter. De vierde, tevens hoofdverdachte, is inmiddels overleden. Het Openbaar Ministerie (OM) verwijt hen het deelnemen aan een criminele organisatie die was ingericht om donateurs op te lichten. De eveneens verweten oplichting ging gepaard met het op grote schaal gebruik maken van valse geschriften. In totaal gaat het om een oplichtingsbedrag van ruim 35 miljoen euro.

Duizenden donateurs

Tussen 2009 en 2016 doneerden vele duizenden donateurs geld aan verschillende stichtingen die zich zouden inzetten voor het welzijn van dieren en de medemens. De stichtingen hadden pakkende namen zoals: Nederlandse Stichting Hulp aan Dieren, Stichting Menodi, Stichting Help en Stichting Werelddier. De donateurs dachten dat zij geld doneerden voor bijvoorbeeld dierenopvang, dierenambulances, de zorg voor mishandelde dieren of de zorg voor armen en minder bedeelden. Zij wisten niet dat in werkelijkheid slechts een heel klein deel van hun donaties bij deze goede doelen terecht kwam. De donaties werden geworven door promotiemedewerkers die in dienst waren van twee bedrijven die de stichtingen flink factureerden voor deze promotiewerkzaamheden.

35 miljoen euro gedoneerd

In totaal werd in die periode ruim 35 miljoen euro gedoneerd aan de betreffende stichtingen. Hiervan is ca. 2 miljoen euro daadwerkelijk bij goede doelen terecht gekomen. De rest van het gedoneerde geld, ruim 33 miljoen euro, kwam terecht bij de inmiddels overleden hoofdverdachte, zijn familie en relaties. De hoofdverdachte pleegde deze fraude volgens het OM niet alleen. Hij deed dit samen met, onder andere, de drie verdachten die zich vandaag voor de rechter verantwoorden. 

Criminele organisatie

Volgens het OM was de gehele organisatie gericht op de fraude. Zo werd er, naast het oplichten van donateurs onterecht de ANBI-status gevoerd, werd een zogenaamd onafhankelijk keurmerk KGB in het leven geroepen, werden notulen vervalst en werden valse facturen opgemaakt. “Er was sprake van een criminele organisatie, die was ingericht om donateurs op te lichten. Door middel van valse facturen werd het gedoneerde geld witgewassen. De gehele organisatie was gericht op het verrijken van de hoofdverdachte en absoluut niet op het verbeteren van het welzijn van dier en medemens.”, aldus de officier.  

Verdachten feitelijk leidinggevenden

Het OM is van mening dat alle drie de verdachten feitelijke leiding hebben gegeven aan de oplichtingsgedragingen, de verboden gedragingen van de stichtingen en de promotiebedrijven. Ook al had de hoofdverdachte de leidende rol binnen de organisatie, de bijdrage en wetenschap van de drie verdachten van vandaag was dusdanig groot en intensief dat ook zij naast de hoofdverdachte als feitelijke leidinggevers kunnen worden gezien. Een van hen was de kantoormanager, de rechterhand en vertrouwelinge van de hoofdverdachte, de tweede was de chef buitendienst en de derde was, onder regie van de hoofdverdachte, de baas van Stichting Menodi. Twee van hen hebben zich in genoemde periode ook nog opzettelijk schuldig gemaakt aan valsheid in geschrift met betrekking tot notulen van stichtingen en facturen van promotiebedrijven, gericht op het verhullen van de frauduleuze handelingen gepleegd door de organisatie.

Ernst van de feiten

Volgens de officier hebben verdachten door hun handelingen het vertrouwen van de donateurs van de betreffende stichtingen ernstig beschaamd maar ook meer in het algemeen het vertrouwen van donateurs die willen schenken aan goede doelen. Dit laatste kan ertoe leiden dat de fraude gepleegd door deze criminele organisatie een breder uitstralingseffect binnen de goede doelen branche krijgt.

Strafeisen

Tegen de eerst verdachte eist de officier een gevangenisstraf van 24 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Voor de tweede verdachte vindt de officier een gevangenisstraf van 24 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar op zijn plaats. De derde verdachte hoorde een gevangenisstraf van 18 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar tegen zich eisen.

De hoofdverdachte is in april 2021 overleden. Als gevolg hiervan moeten de straf- en ontnemingszaak tegen hem als geëindigd worden beschouwd.

De rechtbank doet op 21 april 2022 uitspraak