Vijf vragen over...de afpersing van het fruitbedrijf in Hedel
Nadat in mei 2019 een partij cocaïne werd gevonden bij een fruitbedrijf in Hedel, wordt de directie bedreigd en afgeperst. Sinds het voorjaar van 2020 zijn er (pogingen tot) brandstichtingen en incidenten met vuurwerkbommen bij (oud-medewerkers) van het bedrijf. Politie en OM doen intensief onderzoek.
- Wie staan er terecht in het onderzoek naar de brandstichtingen en explosies bij (oud) medewerkers van het fruitbedrijf in Hedel?
Dinsdag 22 en woensdag 23 juni zijn er regiezittingen in het onderzoek naar acht verdachten, van wie er zeven nog in voorlopige hechtenis zitten. Zes mannen worden ervan verdacht dat zij – in wisselende samenstelling – betrokken waren bij de (pogingen) brandstichting bij (oud-)medewerkers van het fruitbedrijf.
Het OM beschouwt een 36-jarige man uit Huizen als hoofdverdachte in het onderzoek. Direct nadat er in 2019 cocaïne werd gevonden bij het fruitbedrijf, zou hij hebben geprobeerd de directie af te persen. Het OM verdenkt hem ervan dat hij sinds het voorjaar van 2020, samen met zijn halfbroer, anderen heeft aangezet tot twee brandstichtingen/explosies, een incident met een vuurwerkbom en een poging uitlokking van een aanslag. De verdachte zegt zelf dat anderen de drijvende kracht zijn achter deze incidenten, maar dat is in het onderzoek verder niet concreet geworden.
- De incidenten vinden plaats, nadat een lijst met adressen van oud-medewerkers in verkeerde handen is gekomen. Hoe is dit gebeurd?
Deze lijst was in het voorlopig strafdossier gevoegd als bijlage bij een getuigenverhoor. In beginsel maken dergelijke bijlagen onderdeel uit van het (voorlopig) dossier. Dat kan anders liggen als daarmee onwenselijke inbreuk op de privacy van personen wordt gemaakt en/of de bijlage weinig toevoegt aan de zaak. Het OM heeft zich helaas te laat gerealiseerd dat deze toevoeging in dit specifieke geval onwenselijk was. Aan de rechtbank en aan de advocaten is gevraagd om de lijst uit de dossierstukken te halen. De hoofdverdachte heeft tijdens zijn voorlopige hechtenis kennis kunnen nemen van het dossier, dit is een recht dat hem toekomt. Uit onderzoek is gebleken dat de hoofdverdachte vanuit het huis van bewaring een illegale kopie heeft gemaakt van de lijst en deze naar buiten heeft weten te smokkelen. Deze hoofdverdachte wordt ervan verdacht deze lijst vervolgens te hebben misbruikt als een extra middel om het fruitbedrijf af te persen en de adressen hieruit te selecteren als doelwit voor daadwerkelijk gepleegde aanslagen.
- Voel het OM zich verantwoordelijk voor de incidenten?
Het OM realiseert zich en betreurt uiteraard enorm dat door deze gang van zaken en deze loop van de gebeurtenissen er veel angst en leed is veroorzaakt bij de betrokken medewerkers, maar houdt de verdachte verantwoordelijk voor het verspreiden van de lijst en het aanzetten tot het plegen van de brandstichtingen en explosies bij (oud-) medewerkers.
- Hoe wordt gezorgd voor veiligheid van de medewerkers?
Over specifieke veiligheidsmaatregelen kunnen OM en politie geen mededelingen doen, omdat daardoor het effect van de maatregelen beïnvloed wordt. Politie en OM zetten zich tot het uiterste in om verdachten aan te houden en nieuwe incidenten te voorkomen. Een voorbeeld daarvan zijn de grootschalige controles die een paar weekenden achtereen zijn gehouden in de Bommelerwaard. Helaas zijn er afgelopen periode toch weer incidenten geweest, waaronder beschietingen van woningen in Hedel, Kerkdriel en Waardenburg en een brandstichting in Tiel. Meteen na de brandstichting in Tiel werden hiervoor vier verdachten aangehouden. Zij zitten ook nog in voorlopige hechtenis.
- Hoe gaat het verder met de strafzaken?
Op 22 en 23 juni zijn er regiezittingen. Op deze zittingen kunnen de advocaten van de verdachten onderzoekswensen indienen. Het OM zal op deze zitting ook uitleg geven over het zogenaamde Werken Onder Dekmantel- traject (WOD) dat is ingezet tijdens het opsporingsonderzoek. In dit traject zijn door een medeverdachte belastende verklaringen afgelegd tegenover undercoveragenten. Werken onder Dekmantel is een bijzonder opsporingsmiddel, dat ingezet kan worden ten behoeve van de waarheidsvinding. Het OM is van oordeel dat de inzet van dit middel in deze zaak passend en gerechtvaardigd was. Het OM heeft dit op de zitting van 30 maart nader toegelicht en aangeboden om vragen vanuit de verdediging hierover te beantwoorden.