Wegwerken corona-achterstanden strafrechtketen voor eind 2021
Verschillende organisaties in de strafrechtketen, waaronder de rechtspraak, het Openbaar Ministerie (OM), de politie, de reclassering, de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) zijn gekomen tot maatregelen om achterstanden die zijn ontstaan door de coronacrisis weg te werken. Reguliere inzet en capaciteit zijn niet altijd voldoende. Extra maatregelen en innovatieve oplossingen zijn nodig. Organisaties zijn hiervoor afhankelijk van elkaar, want wat de een doet, heeft effect op het werk van de ander.
Ook nu moet zichtbaar zijn dat misdaad niet onbestraft blijft en dat voortvarend recht wordt gedaan aan verdachten en slachtoffers. Om de achterstanden veroorzaakt door de coronacrisis weg te werken, treffen organisaties maatregelen, zoals het vergroten van de capaciteit, het vereenvoudigen van afdoening en een nieuwe manier van werken.
Vergroten van capaciteit
Bestaande gebouwen worden beter benut door de rechtspraak en het OM door bijvoorbeeld de openingstijden te verruimen. Daarnaast huren zij extra ruimte op andere locaties. De rechtspraak zal ook meer personeel inzetten, door bijvoorbeeld meer gebruik te maken van rechter-plaatsvervangers en rechters die onlangs met pensioen zijn gegaan. Ook het OM heeft extra menskracht nodig om het extra werk wat de aanpak met zich meebrengt, aan te kunnen. Inzet van de reclassering is om een forse, tijdelijke uitbreiding van het aantal taakstraf projectplaatsen te realiseren. Bijvoorbeeld bij natuurbeheer, sportclubs en de agrarische sector. DJI zet met inachtneming van de RIVM-richtlijnen in op het optimaal gebruiken en waar nodig verruimen van de celcapaciteit.
Vereenvoudigen van afdoening
Rechtspraak en OM hebben afspraken gemaakt over de behandeling van strafzaken de komende tijd. Het OM gaat relatief eenvoudige strafzaken die anders door een politierechter zouden worden afgehandeld, zoveel mogelijk via een strafbeschikking afdoen. Als deze zaken worden beoordeeld en afgedaan door een officier van justitie, wordt de voorraad strafzaken substantieel kleiner en kan de rechtspraak zich vooral richten op de zwaardere zaken. Rechtbanken en hoven gaan een deel van de strafzaken die zij meervoudig met drie rechters behandelen tijdelijk enkelvoudig door één rechter laten doen. Het OM kijkt met de advocatuur en Slachtofferhulp Nederland en reclassering hoe hierbij zo goed mogelijk recht kan worden gedaan aan de belangen van verdachten en slachtoffers.
"Het is goed en heel belangrijk dat de strafrechtketen tot een gezamenlijke aanpak is gekomen. Het maatschappelijk belang is groot, het recht moet zijn loop hebben met de benodigde waarborgen voor verdachten en slachtoffers", aldus Gerrit van der Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal. "Het is wel zaak dat de extra inspanningen die het OM moet doen, niet ten koste gaan van het welzijn van de OM-collega’s. We overleggen met de vakbonden en medezeggenschapsraad over de wijze waarop die extra inzet kan worden gerealiseerd."
Nieuwe manier van werken
Wijzigingen in de manier van werken, dragen bij aan het terugdringen van achterstanden. Waar mogelijk worden strafzaken schriftelijk of via een videoverbinding behandeld, bijvoorbeeld als het gaat om regie- of pro formazittingen. Ook reclassering en DJI zetten het gebruik van telehoren / videobellen voort waar dat passend is en kan helpen om achterstanden weg te werken.
Monitoring
De opgezette monitoring voor de hele strafrechtketen blijft in stand zodat ook in de toekomst beter kan worden geanticipeerd op ontwikkelingen.
Dit is een gezamenlijk persbericht van ketenorganisaties.