TBS met dwangverpleging geëist wegens poging 'suicide by cop'

Hij wilde zich laten doodschieten door de politie, door in te steken met twee puntige messen op een politieagent. ,,Suicide by cop, er is eigenlijk geen goede Nederlandse vertaling voor”, aldus de officier van justitie vanochtend op zitting bij de rechtbank Assen.

De 40-jarige verdachte – die kampt met psychosociale stoornissen en alcohol- en medicijnverslaving – hoorde TBS met dwangverpleging en dertig maanden cel tegen zich eisen.

Op 10 oktober vorig jaar liep de verdachte vanaf vijf uur ’s ochtends opgefokt rond met twee messen, terwijl hij grote hoeveelheden alcohol dronk. Hij werd gewelddadig toen hij – vanwege zijn wangedrag – zijn tijdelijke onderkomen moest verlaten van een zorginstelling in Emmen. Hij woonde daar slechts een week, nadat hij vanwege soortgelijk wangedrag weggestuurd was uit een zorgplek in Assen.

Vleesmessen

De zaak escaleerde toen zorgverleners assistentie vroegen van de politie en zijn appartement binnen wilden gaan. De man stormde naar buiten, met in elke hand een vleesmes. Zijn agressie richtte zich op de politieman die voorop ging met een plexiglas schild als bescherming. Dat deze politieman de aanval overleefde was alleen dankzij dat schild, waarop later te zien was welke sporen het mes had achtergelaten.

Volgens de officier poogde hij de agent te verwonden door links en rechts en boven langs te schild te steken. ,,Ik moest iets doen dat zo radicaal leek, dat ze me wel moesten doodschieten, het moest zo erg mogelijk lijken”, aldus de verdachte. Poging tot moord, aldus de officier.

Twee van de vijf overige aanwezige agenten schoten, toen zij zagen hoe hun collega in het nauw werd gebracht door de maaiende steekbewegingen op en langs het schild. Zij vreesden voor zijn leven. Beide schoten troffen de man in zijn linker onderbeen. Pas na het tweede schot viel hij en liet hij de messen los.

Geoorloofd politiegeweld

Veel details kan de verdachte zich niet meer herinneren, maar erkende bij de zitting: ,,De bedoeling was een kogel op te vangen.” Ook erkende hij andere zelfmoordmanieren had overwogen, maar daar ,,te bang’’ voor was.

Tegenover de Rijksrecherche verklaarden de agenten die schoten dat ,,niets doen geen optie’’ was en ,,we hadden geen andere keuze dan te schieten want een collega was in levensgevaar”. De Rijksrecherche oordeelde eerder al dat het gebruik van geweld geoorloofd was.

De belaagde agent, die duizend euro immateriële schadevergoeding vraagt, zegt ,,gevochten te hebben voor mijn leven, ik voelde: het is hij óf ik.” De politieman, die aanwezig was bij de zitting zegt psychisch goed te zijn hersteld van de zaak. ,,Ik heb inmiddels de balans wel weer gevonden in mijn leven.” De verdachte is eveneens hersteld van zijn schotwonden, maar daarvoor waren meerdere operaties nodig. Volgens zijn advocate heeft hij een verbrijzeld been overgehouden aan de zaak ,,die alleen maar verliezers telt”.

Tourniquet

De belaagde agenten redden het leven van hun belager door direct na de schoten de bloeding te stelpen met het aanbrengen van een tourniquet en onmiddellijk hulp te vragen van ambulancepersoneel. Tijdens de levensreddende handelingen zei de man: ,,Schiet mij dood, heb nergens voor te leven.”

De officier van justitie complimenteerde de politie met de ,,beheerste en gerichte” schoten op het onderbeen, waardoor de man het incident kon overleven. De vordering van de politieman van 1073 euro vergoeding voor immateriële schade verdubbelde de officier op de zitting: ,,De impact die dit heeft gemaakt lezen we in de dagboeknotities van de politieman; een verdubbeling is veel meer passend bij de schade.”

Volgens zijn advocate was de opvangplek niet geschikt voor haar cliënt, die daardoor overprikkeld raakte. Volgens haar is niet duidelijk aan welke stoornissen de man lijdt en waaraan en hoe hij zou moeten worden behandeld. Zij pleitte voor opname in een kliniek, en de verdachte zegt daaraan te willen meewerken.

Volgens de officier is TBS met dwang de enige optie, omdat hij ,,niet stuurbaar” is, blijft volharden in het gebruik van verslavende middelen en deskundigen het risico op herhaling matig tot hoog inschatten. ,,Ik vrees dat hij anders weer onbehandeld in de samenleving terugkeert. De samenleving én de verdachte zijn gebaat bij TBS met dwangverpleging.”

Uitspraak: dinsdag 16 juli, 13:00 uur.